امتیاز کاربران

مديريت خطر

مديريت خطر و مراحل آن :

وجود خطر يك جزو اجتناب ناپذير از زندگي است و بطور كامل نميتوان آن را حذف كرد ولي ميتوان آنرا به حداقل رساند . همه جنبه هاي مراقبت هاي سلامتي نیز همراه با خطر است .

درگذشته مديريت خطر در محیط باليني با نگاه reactive یا واكنشي، بررسي مي شد يعني اين كه پس از بروز واقعه به تحليل علل و عوامل آن پرداخته مي شد تا از تكرار مجدد آن جلوگيري به عمل مي آمد ولي اكنون تأكيد بر شيوه پيشگيرانه يا proactive بوده كه در اين شيوه احتمال خطر پذيرفته شده وبه طور مناسب قبل از وقوع خطر، مديريت مي شود.

در واقع خطر ، احتمال ايجاد يك اتفاق، ناخوشي ويا از دست دادن بوده كه به طور مداوم با آن مواجه هستيم. مانند مخاطرات موجود در جاده ها، محل کار، منزل و ..... و ما پيوسته تلاش ميكنيم كه از آنها اجتناب كرده و يا به حداقل برسانيم. فرايند مديريت خطر باليني درمورد طراحي، سازماندهي و تعيين مسير يك برنامه است كه شناسايي، ارزيابي ونهايتا كنترل خطر را شامل مي شود. (17)

اين فرايند شامل سلسله مراتبي است كه مي توانند با يكديگر هم پوشاني داشته باشند و معمولا يكپارچگي بين همه مراحل وجود دارد.(17)

1. مرحله اول : ايجاد زمينه مناسب

براي مديريت خطر بايستي مشخص شود كه چگونه اين خطرات مديريت شوند. برای مدیریت خطر باید مسايل اقتصادي، سياسي و قانوني در نظر گرفته شود. معمولا ذينفعان متفاوتي با نيازهاي متفاوتي وجود دارند. پس ضروري است كه به نيازهاي اين افراد به طور مناسب پاسخ داده شود.(17)

2. مرحله دوم : شناسایی ریسک

متدهای زیادی جهت شناسایی ریسک وجود دارد و این متد ها بصورت ترکیبی وجود دارد. در اين مرحله در واقع پس از بررسي سير فرايندها و فعاليت هاي لازم و نقش افراد در انجام آن ها و با توجه به شرح وظايف شغلي افراد، مبادرت به شناسايي خطراتي مي نماييم كه در هنگام اجراي اين وظايف ممكن است رخ دهد و آن ها را ليست كرده و به احتمال و شدت وقوع خطرات توجه مي نماييم. منطقی است که بلافاصله بعد از شناسایی ریسک آنرا بطور مناسب مدیریت کنیم . رويكرد معمول براي درنظر گرفتن حوادث ناخواسته، توجه به حوادث بعد از وقوع است. به طور مثال خطر عوارض استفاده از داروها، بعد از وقوع آن ها، توسط پرسنل درماني و یا براساس اظهارات بيماران و جبران خسارت آنها بیان می شود. حوادثي كه با خسارت مالي بيشتري همراه است، فراواني كمتري نسبت به حوادثي دارند كه توسط پرسنل و بيماران اظهار مي شوند. بنابراين اگر فراواني يا شدت خطا را به تنهايي در نظر بگيريم، احتمال تخمين كمتر يا بيشتر از حد، خواهيم شد. (17)

3. مرحله سوم: آناليز خطر

پس از شناسايي خطر، به منظور تعيين فعاليتي براي كاهش آن، آناليز صورت گيرد. ايده ال اين است خطراز بين برود ولي معمولا اين هدف قابل دستيابي نیست و تلاشها بايد در جهت كاهش آنها صورت گيرد. احتمال و شدت خطر را بايد در نظرگرفت. خطرات باليني نادر ولي جدي مثل ديسكرازي خوني كه به دنبال برخي داروها رخ ميدهد را بايد در كنار خطرات شايع ولي كمتر جدي مانند واكنش آلرژ‍يك پوستي، در نظر گرفت.. به طور مثال ممكن است امكان پذير نباشد، فردي را كه احتمال ديسكرازي خوني به دنبال مصرف دارو دارد، را شناسایی كرد. پس بايد احتمال بروز آن را پذيرفت. گرچه تعداد زيادي از حوادث خفيف ممكن است به عنوان خطرهاي عمده وغير قابل قبول در نظر گرفته شوند. در نتيجه گفته مي شود كه از مصرف اين دارو بايد اجتناب شود مگر اينكه استفاده از آنها اجباري باشد. (17)

پس فاكتورهايي را كه باید در آناليز خطر در نظر داشت عبارتند از:

1. احتمال رخداد حادثه

2. هزينه حادثه در صورت وقوع (چه مادی وچه غير مادی)

3. دردسترس بودن روشها براي كاهش احتمال رخداد يك حادثه

4. هزينه راه حل هاي موجود كاهش خطر (مادی وغيره) (17)

5. مرحله چهارم: برخود با خطر:

دامنه اي از انتخابها براي مقابله با خطرات باليني قابل دسترس است. تصميم گيري بايد براساس هزينه مالي مقابله با خطر و هزينه بالقوه جبران آن خطر، استوار باشد. هزينه جلوگيري از يك حادثه شديد ولي نادر ممكن است بسيار بيشتر از هزاران حادثه خفيف باشد.(17)

شيوه هاي متعدد براي مقابله با خطر: (17)

الف- كنترل خطر:

در مورد خطرهاي غير قابل حذف، گامهاي پيشگيرانه بايستي به منظور به حداقل رساندن احتمال بروز آن از طريق استفاده از راهنماهاي باليني، پروتكل ها و سير مراقبت (care pathways) برداشته شود. مانند استفاده ازگايدلاين براي پيشگيري از ترومبوز پيش از عمل جراحي به منظور كاهش خطر ترومبوز عروق عمقي و آمبولي ريه.

ب- پذيرش خطر:

در مواردي كه وقوع خطر غير قابل اجتناب باشد، حداقل اين خطر بايد شناخته شود و يك گام جلوتر از اين گونه خطرات باشيم. یک مثال، خطر غير قابل اجتناب خرابي هر گونه تجهيزات مانند پمپ انفوزيون و تدارك يك وسيله پشتيبانی در صورت بروز نقص فني است.

ج- اجتناب از خطر:

اين امكان وجود داردكه با فهم علل بروز خطر و انجام عملكرد مناسب، از خطري اجتناب كرد. به طور مثال متوجه شويم كه داروهاي مختلف بسته بندي مشابهي داشته باشند مانند سرم هاي كلريد پتاسيم همراه با 5% گلوكز وسرم كلريد سديم همراه با 10% گلوكز كه بسته بندي يكساني دارند. پس با بسته بندي دارويي به گونه اي كه دارو ها به طور واضح از هم قابل تشخيص باشند، از بروز خطرات احتمالي اجتناب کنیم.

د- كاهش و يا به حداقل رساندن خطر:

درمواقعي كه نتوان خطري را حذف كرد مي توانيم عواقب و عوارض بالقوه آن را محدود كنيم. اين يك ديدگاه اساسي در مديرت خطر محسوب مي شود و شامل آموزش (هر دو گروه ارائه دهندگان خدمت و بيماران) و استفاده از راهنماي باليني وخط مشي است. به طور مثال كاهش تجويز داروي نامناسب به وسيله استفاده از راهنماهاي باليني و آموزش به پزشكان .

ه- انتقال خطر:

به معني جابجايي خطر به موقعيت ديگر است. مانند انتقال بيماران مشكل دار و با احتمال خطر بالا به مراكز تخصصي و يا در مواقعي كه خطرات به راحتي مديريت نشوند با كمك بيمه ، مي توان آنها را پوشش داد. (17)

6. مرحله پنجم: ارزيابي مديريت خطر

در اين مرحله اثربخشي رويكردهايي كه براي شناسايي، آناليز و مديريت خطر به كاررفته است، مرور وارزشيابي مي شود. نقش مميزي باليني در اين مرحله ضروري است چون استانداردهاي مديريت درمان، تعيين و پايش مي شوند تا درجه تطابق با اين استانداردها مشخص شود. پس از تعيين مشكل، مهم این است که يك محيط با حداقل سرزنش"low blame" ايجاد شود تا افراد بتوانند صادقانه عقيده خود را بيان كنند و پيشنهاداتي را براي چگونگي كاهش خطر در آينده ارائه دهند. (17)

در نهايت كليه مراحل بالا بايستي در تمامي سازمان و حتي در سازمان هاي مرتبط، اطلاع رساني شده و منجر به يادگيري از درس هاي گرفته شده، شود.

نيازهاي اساسي براي يك مديريت خطر باليني موفق:

1. رهبري همراه باالتزام به ارتقا ايمني بيمار

2. خط مشي و استراتژي واضح

3. محيط سازماندهي شده با در نظر گرفتن ايمني بيمار به عنوان يك مقوله مهم و پاسخگو اما بدون سرزنش

4. منابع كافي براي حمايت فرايندها و پاسخگويي به فرايندها

5. ارزشيابي به منظور اطمينان از اجراي مديريت خطر(17)

ايمني بيمار

تعریف ایمنی بیمار

سازمان جهانی بهداشت معتقد است که میلیون ها بیمار در سرتاسر جهان سالانه از ناتوانی، آسیب یا مرگ ناشی از مراقبت غیر ایمن رنج می برند.عفونت هاي مرتبط با مراقبت بهداشتی، تشخیص هاي اشتباه، تأخیر در درمان، آسیب ناشی از استفاده نامناسب وسایل پزشکی و حوادث ناخواسته در نتیجه خطاهاي دارویی از علل شایع آسیب هاي قابل پیشگیري به بیماران هستند، لذا می توان گفت که تامین ایمنی بیمار یک استراتژي مهم در حوزه ي سلامت است که با بکارگیري دانش و روش هاي علمی به روز براي دستیابی به سیستم ارائه مراقبتهاي درمانی قابل اعتماد و صحیح تلاش می کند.

پس ایمنی بیمار همان اجتناب، پیشگیري و بهتر شدن نتایج نامطلوب یا آسیب ناشی از فرآیند مراقبت سلامت است و در این میان ایمنی، فرهنگ، کیفیت و مدیریت در کنار هم تأثیر گذار می باشند. انجمن پزشکی آمریکا شش هدف را براي افزایش کیفیت در سیستم هاي بهداشتی درمانی درنظرگرفته است که شامل ایمنی بیمار، محور قرار دادن بیمار، اثربخشی، سودمندي، به موقع بودن وعدالت در ارائه ي خدمات می باشد. در همین راستا نیز مراکزبهداشتی درمانی باید براي حاکم کردن ایمنی بیمار در سیستم هاي خود گام هاي موثرتري بردارند.

ایمنی بیمار پرهیز، پیشگیری و کاهش نتایج ناگوار یا آسیب به بیمار ناشی از فرآیند مراقبت های پزشکی می باشد

پس به عبارتی , ایمنی بیمار , حفظ بیمار از آسیب تصادفی به دلیل مراقبت های پزشکی و یا ناشی از خطاهای پزشکی می باشد .

(Institute of Medicine 2000)

آژانس ایمنی بیمار (2003)، ایمنی بیمار را به عنوان فرایندی می داند که در طی آن یک سازمان مراقبت از بیمار را امن تر می کند وباید شامل:

بررسی خطر

تعیین و مدیریت خطر مربوط به بیمار

گزارش و تجزیه و تحلیل حوادث

و فراهم کردن فرصت برای یادگیری به دنبال حوادث و پیاده سازی راه حل برای به حداقل رساندن خطر تکرارآنها دانست.

تاريخچه ایمنی بیمار

از یک قرن پیش فلورانس نایتینگل بر اهمیت حفظ ایمنی بیمار تاکید کرده است:

ً محیط مناسب در بهبود بیماران نقش مهمی دارد. ً

امروزه طراحان ساختمان بیمارستان و مدیرانی که راهبری ساختمان را در دست دارند،کوشش زیادی در ایجاد محیط مناسب برای بیماران دارند.

چرا ایمنی بیمار مهم است ؟

رسالت و ماموریت بیمارستان ها ارایه خدمات پزشکی ایمن(safe)و اثر بخش (effective) به مراجعین می باشد.

شواهد معتبر بین المللی نشان می دهد که ایمنی بیماران در مراکز بهداشتی و درمانی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.

مرگ و میر ناشی از عوارض جانبی شایع تر است از :

کانسر Breast

حوادث رانندگی

ایدز

16-10 درصد از بیماران بستری در بیمارستان دچار خطا یا عوارض ناخواسته می شوند.

نیمی از این موارد قابل مدیریت و پیشگیری هستند.

دو سوم مرگ و میرهای جراحی 3 روز یا بیشتر پس از عمل جراحی روی می دهد زمانی که بیمار به بخش منتقل شده است (آیا قابل پیشگیری است؟)

اولين و مهمترين الزام در هر بيمارستان آسيب نرساندن به بيماران است

يادداشت هايي درباره بيمارستان (فلورانس نايتينگل: 1863)

تحقيق و بررسي بر روي موضوع ايمني مانند پوست كندن پياز است، هر چه بيشتر بررسي كنيد، يافته هاي بيشتري خواهيد يافت و هرچه بيشتر مي يابيد، بيشتر شگفت زده خواهيد شد و نگراني شما بيشتر خواهد شد.

آمار خطاهای پزشکی Medical Errors statistics

انجمن پزشكي آمريكا (IOM (Institute of medicine:

مرگ سالیانه 225000هزارنفر و آسيب جدي 500 هزارنفر وخسارت 7/63ميليون دلار كه 17 ميليون آن قابل پيشگيري است

تعداد كل مرگ ناشي از خطاهاي پزشكي برابرسقوط 6 جت جنگي در روز است

10% موارد بستري منجربه رويدادهاي نامطلوب خواهد شد كه نيمي ازآنها قابل پيشگيري هستند .

13% از ويزيت پزشكان نتايج تست هاي آزمايشگاهي ناديده گرفته مي شود .

59% ازبيماران خدمات مشابه تكراري مي گيرند كه باعث هزينه اضافي مي شود .

70% از Adverse Events ها قابل پيشگيري است .

6% ازAdverse Events ها بشكل بالقوه قابل پيشگيري است .

24% از Adverse Events ها غيرقابل پيشگيري است .

هرسال 160 هزارخطاي اشتباهات اطلاعات شخصي درآزمايشگاهها اتفاق مي افتد

خطاهای پزشکان سومین تا هشتمین علت مرگ و میر در کشور آمریکا است .

سالانه بیش از 225 هزار مرگ به علت اشتباهات پزشکان تنها در کشور امریکا رخ می دهد . از این تعداد مرگ و میر , 12 هزار مورد فقط بدلیل انجام جراحی های غیرضروری اتفاق می افتد .

7 هزار مورد از این مرگ و میرها ناشی از تجویز اشتباه داروهاست. بیش از 80 هزار مورد از این مرگ و میرها بدلیل بروز عفونت هایی است که پزشکان توسط درمان ها یا مداخلات خود در بیمار ایجاد کرده اند .

بالغ بر 106 هزار مورد از این مرگ و میرها ناشی از عوارض جانبی داروهاست , به عبارتی حتی زمانی که پزشک داروی مناسب را تجویز می کند در بسیاری از موارد به علت عوارض جانبی داروها بیمار فوت می کند .

در همه جای دنیا مردم بطور روز افزونی نگران اتفاقات و خطاهای پزشکی هستند.

47% مردم نگران خطاهای پزشکی در بیمارستانها هستند.

یک پزشک در اراک به جای بیرون کشیدن سوزن خیاطی از مچ دست بیمار، آپاندیس وی را جراحی کرد!

یک پزشک دیگر دو بیمار را یکی برای جراحی لوزه و دیگری برای عمل بینی به اتاق عمل برد، اما بعد از عمل فهمید جراحی ها را جابجا انجام داده است!

قطع پای سالم!

بیرون آوردن کلیه سالم!

کشیدن دندان سالم!

انجام ختنه بدون بی حسی!

شاید کمتر روزی است که در روزنامه ای خبری در باره این اتفاقات ناگوار چاپ نگردد!

همه این موارد نشان دهنده نگرانی روز افزون مردم از اتفاقات و خطاهای پزشکی است. آیا این نگرانی واقعا بر حق است؟ اگراین طور است راه حل آن چیست؟

اخیرا کتابی نوشته شده با مضمون چگونه از بیمارستان زنده خارج شویم...

آمار ايران

متاسفانه در ايران آمار مدوني در دست نيست اما به نظر مي‌رسد که ميزان خطاهاي پزشکي بسيار بالا باشد؛ به دلايل:

بدخطي نسخه‌هاي پزشکي و خوانا نبودن آنها،

شلوغي داروخانه‌ها،

عدم دقت مردم براي درک اهميت اين داروها و شناخت خطرات آنها و شايد توضيح ناکافي پزشک و داروخانه‌داران براي مصرف دارو به خانواده‌ها

افزايش پرونده‌هاي ارجاعي شکايت مردم از پزشکان به نظام پزشکي نشان دهنده اين ادعاست

وضعیت کشورهای در حال توسعه

برآوردها نشان می دهند که در کشورهاي توسعه یافته به ازاي هر ده بیمار، یک بیمار در طول دریافت خدمات مراقبتی در بیمارستان صدمه دیده است. طیف وسیعی از خطاها یا حوادث شدید ممكن است مسبب بروز صدمه شده باشد.

در كشورهاي در حال توسعه، احتمال اينكه بيماران در بيمارستان ها صدمه ببينند بسيار بيشتر از احتمال آن در كشورهاي صنعتي است. خطر احتمالي عفونت هاي اكتسابي در بيمارستان در برخي كشورهاي در حال توسعه حدود 20 برابر بيشتر از آمار اين عفونت ها در كشورهاي توسعه يافته مي باشد.

فراوانی و شیوع خطاهای پزشکی

شرایط مناسب محیط بیمار

طراحان در برنامه ریزی و طراحی بخش های بستری داخلی / جراحی لازم است توجه خاصی به ایجاد محیط مناسب برای بیماران داشته باشند. بعد از اجرای طرح ساختمان بیمارستان، در زمان بهره برداری نیز، سیاست های راهبری بخش های بستری توسط هیئت مدیره بیمارستان، مدیریت پرستاری و گروه پرستاری ، نقش اساسی در ایجاد محیط مناسب برای بیماران دارند.

مواردی که در برنامه ریزی طراحی و اجرای بخش های بستری داخلی / جراحی برای ایجاد محیط مناسب برای بیماران مورد ملاحظه قرار می گیرد عبارت است از:

• نور طبیعی، منظره و تهویه طبیعی

• نور مصنوعی

• دما، رطوبت و تهویه

• ایمنی

• صدای مطلوب و نا مطلوب

• تسهیلات آسایش و ایمنی بیماران

• رنگ فضای معماری

• امکانات مناسب برای معلولان

• حمام ها و سرویس های بهداشتی

اهداف ایمنی بیمار

هدف اصلی

حفظ و ارتقاء امنيت بيمار(patient safety)

اهداف ایمنی بیمار

شناسایی درست و صحیح بیماران

ارتقاء ارتباط موثر

افزایش ایمنی بیماران در داروهای با هشدار زیاد

اطمینان از محل صحیح , روش صحیح و عمل جراحی صحیح در بیمار

کاهش خطر عفونتهای همراه با مراقبتهای بهداشتی

کاهش خطر آسیب به بیمار در نتیجه سقوط

کنترل عفونت

واحد کنترل عفونت

کنترل عفونت (IC) یک استاندارد کیفی است و برای سلامت و ایمنی بیماران، کارکنان و ملاقات کنندگان، ضروری می­باشد. این مساله بر روی بیشتر بخش­های بیمارستان اثر گذاشته و مقولات کیفیت، مدیریت خطر و اداره بالینی و سلامت و ایمنی را دربرمی­گیرد.

توصیه­های واحد کنترل عفونت به همکاران و پرسنل جدیدالورود

1- هنگام شروع به کار جهت تشکیل پرونده بهداشتی و انجام واکسیناسیون هپاتیت B و... به واحد کنترل عفونت مراجعه نمایید.

2- باتوجه به اینکه عفونت بیمارستانی، عفونتی است که بعد از 48 ساعت بعد از بستری بیمار در بیمارستان اتفاق می­افتد موارد مشکوک را طبق خط مشی گزارش­دهی عفونت­های بیمارستانی به واحد کنترل عفونت اطلاع دهید.

3- جهت افزایش سطح ایمنی در حین کار با وسایل تیز و برنده به دستورالعمل تزریقات ایمنی توجه نمایید و در صورت تماس با ترشحات آلوده با بریدگی­های باز و ملتحمه و گازگرفتگی که منجربه پارگی اپیدرم می­شود و فرو رفتن سرسوزن به دست اقدامات ذیل را انجام دهید.

الف) شستشوی اولیه فوری با آب و صابون

ب) کمک به خون­روی در محل اولیه زخم

پ) خودداری از مالش موضعی چشم

ت) شستشوی چشم­ها و غشای مخاطی با مقادیر زیاد آب در صورت آلودگی

ج) گزارش فوری سانحه و تکمیل فرم تماس با موارد عفونی یا اشیاء تیز آلوده و پیگیری مورد جهت مشاوره و راهنمایی

د)گرفتن 10-5 میلی لیتر خون از منبع تماس جهت بررسی هپاتیت C/B و HIV و cc5 از فرد مورد تماس گرفته جهت تعیین HbsAb

4- با توجه به اینکه انتقال از طریق دست یکی از شایعترین روش­های انتشار عوامل عفونی در واحدهای مراقبت سلامت است و شستن دست­ها نقش مهمی در کاهش ریت عفونت­های بیمارستانی دارد لذا خواهشمند است همیشه شستن دست­ها را در اولویت قرار دهید، ضمناً در صورتیکه دست­ها آلودگی واضح نداشته باشند می­توان جهت ضدعفونی آنها از محلول ضدعفونی دست استفاده نمود به این ترتیب که اولاً دست­ها خشک باشند. ثانیاً cc5-3 از محلول فوق را در کف دست­ها ریخته و به مدت 15 الی 30 ثانیه مالش دهید.

5- برای حفظ بهداشت فردی خود و همچنین کاهش ریت عفونتهای بیمارستانی همیشه ناخن­ها را کوتاه نگهدارید و حتی­المقدور زیورآلات و لاک ناخن و ... نداشته باشید.

6- موارد بیماریهای واگیردار قابل گزارش فوری و غیرفوری را طبق فرم ثبت بیماریهای واگیردار به کد 01005302 را به واحد کنترل عفونت اطلاع دهید.

7- اگر در مورد نحوه انتقال بیماریهای عفونی و ایزولاسیون آنها سوالی دارید با واحد کنترل عفونت تماس بگیرید.

8- در هنگام مراقبت از بیمار، احتیاطات استاندارد را رعایت و در صورت نیاز از عینک، ماسک ،گان و دستکش استفاده نمائید.

9- تفکیک زباله­های عفونی و غیرعفونی را مطابق دستورالعمل وزارت بهداشت رعایت نمایید.

10-درصورت بستری بیمار عفونی در بخش بعد از ترخیص بیمار باید کلیه وسایل داخل اتاق (تخت و کمد و دیوار و ...) با محلولهای ضدعفونی سطوح رایج در بیمارستان ضدعفونی و از دستگاه تهویه هوا و سطوح (Nocospray) با هماهنگی باواحد کنترل عفونت برای اتاق استفاده نمایید.

11-از مخلوط کردن مواد شوینده مثل جرم گیروپودرلباسشویی با وایتکس و سایر محلولهای ضدعفونی و ... توسط خود و نیروی خدماتی جداً خودداری نمائید.

12-جهت جلوگیری از نیدل استیک شدن خود و نیروی خدماتی از انداختن اشیاء نوک­تیز (مثل سرسوزن، آنژیوکت، لانست، تیغ بیستوری و ویالهای شکسته و ...) در داخل سطل­های زباله خودداری نمائید و آنها را داخل سفتی­باکس بیاندازید و از سرپوش­گذاری سرسوزن­های آلوده جداً خودداری نمایید.

13-به هیچ عنوان از آنژیوکت بیماران خونگیری انجام نشود زیرا محل کلونیزاسیون باکتریهای فلورنرمال پوست است.

14-به بیماران توضیح دهید که جهت گرفتن نمونه ادرار، نمونه باید بعد از شستشوی پرینه با آب و صابون و از وسط ادرار گرفته شود.

15-شستشوی پرینه جهت بیمارانی که سوند فولی دارند در هر شیفت انجام شود و در محل دوشاخه شدن سوند فولی تاریخ نصب آن درج شود.

مديريت بحران

بحران در حقيقت يك فشار زايي رواني – اجتماعيبزرگ و ويژه است كه باعث در هم شكسته شدن انگاره هاي متعارف زندگي و واكنش هاي اجتماعي مي شود و با آسيب هاي جاني و مالي ، تهديدها ، خطرها و نيازهاي تازه اي كه به وجود مي آورد .

در نتيجه مي توان بحران را اينگونه تعريف كرد :

ـ حادثه اي كه به طور طبيعي و يا توسط بشر به طور ناگهاني و يا به صورت فزاينده به وجود مي آيد و سختي و به مشقتي به جامعه انساني به گونه اي تحميل نمايد كه جهت بر طرف كردن آن نياز به اقدامات اساسي و فوق العاده باشد.

انواع حوادث و بحرانها :

1 – ناگهاني : مثل سوانح ساختماني – تصادفات – انفجارات – آتش سوزي
2 – درازمدت : مثل درگيري هاي داخلي و اغتشاشات اجتماعي – جنگ

ويژگي هاي بحران :

1- بحران عموماً غير قابل پيش بيني است ( يعني نمي توان پيش بيني كرد كه كي و در كجا اتفاق مي افتد)

2- بحران ها آثار مخربي دارند و مردمي كه تا قبل از بحران نيازمند كمك نبودند به محض وقوع بحران نيازمند كمك مي شوند .

3- ماهيت و آثاري طولاني و استهلاكي دارند .

4- در وضعيت بحراني معمولاً تصميم گيري تحت شرايط وخيم و در زمان محدود و اطلاعات مورد نياز تصميم گيرندگان ناقص است .

5- زمان موجود براي پاسخ دهي پيش از انتقال تصميم را محدود كرده و اعضاي واحد تصميم گيري را به تعجب و حيرت وا مي دارد .

6-محدوديت و فشردگي زمان ، غافلگيري ، استرس و مخدوش شدن اطلاعات .

مديريت بحران

- فرآيند پيش بيني و پيشگيري از وقوع بحران برخورد و مداخله در بحران و سالم سازي بعد از وقوع بحران را مديريت بحران گويند .

- علمي كاربردي است كه به وسيله مشاهده سيستماتيك بحرانها و تجزيه و تحليل آنها در جستجوي يافتن ابزاري است كه بوسيله آنها بتوان از بروز بحران ها ، پيشگيري نمود و يا در صورت بروز آن در خصوص كاهش اثرات آن آمادگي لازم امداد رساني سريع و بهبودي اوضاع اقدام نمود .

امروزه عمده ترين نقاط ضعف مديريت بحران عدم هماهنگي و همكاري سازمانها ، كمبود ضوابط و مقررات جامع و مانع و پراكندگي و نا كافي بودن قوانين و مقررات موجود ، محدوديت منابع مالي است، اما خوشبختانه نقاط قوت بسياري نيز وجود دارد كه خود شامل تجارب مفيد در مديريت ها بحران و روحيه تعاون و نوعدوستي در جامعه و مشاركت خوب و ارزشمند مردم و سازمانهاي NGO همچون جمعيت هلال احمر است كه مي توان با مرتفع نمودن نقاط ضعف و توجه بيشتر به نقاط قوت راه را براي عملكرد هر چه بهتر و قويتر در امر مديريت بحران هموار نمود . بايد تهديدها و فرصت ها را به خوبي شناخت و خود را براي مقابله با تهديدها و استفاده از فرصتها آماده ساخت .

تهديدها

تهديدها عبارتند از : كاهش انگيزه و علاقه نيروهاي داوطلب و مردمي در همكاري لازم وارد به خدمات ، ادامه يافتن مشكلات هايي و كمبودها در زمينه امكانات و تجهيزات تأخير در روند افزايش عمومي جامعه .

فرصت ها

فرصت ها عبارتند از : روند رو به توسعه اطلاعات رساني و فن آوري ارتباط مانند اينترنت و سيستمهاي ماهواره اي، تكنولوژي جهاني در حيطه تجهيزات امداد، افزايش باور عمومي در خصوص آسيب پذيري و خطر خيزي كشور و جريان جهاني موجود كه مايه افزايش باور عمومي در خصوص آسيب پذيري و خطر خيزي كشور و جريان جهاني موجود كه مايه افزايش توجه و اعتماد مردم به سازمانهاي NGO گرديده است . در حقيقت مدير بحران يك هماهنگ كننده بين ارگانهاي سرويس دهنده و تعيين كننده خط مشي فعاليت ها است و بايد حداقل در سازمان خود آمادگي لازم را بوجود بياورد ، سيستمهاي اداري را بهبود بخشد و با تاكتيك مديريتي ، كارآيي و اثر بخشي افراد را بيشتر و به عوامل اجتماعي ، سياسي و فرهنگي بحران توجه كند . مدير بحران بايد تفويض اختيارات را در نظر بگيرد يعني سطح اختيار هر شخصي را با توجه به نيازهايش مشخص كند تا از تداخل اختيارات جلوگيري كند در مديريت بحران معمولاً چندين سازمان مختلف درگير انجام وظايفي مي شوند كه بايد با هماهنگي كامل نسبت به پيشگيري از بحران كاهش اثرات آن و آمادگي لازم اقدام نمايند و همچنين سازمانهاي مربوط بايد بنحو مطلوبي نسبت به انجام تمهيدات لازم و ضروري و همچنين بهبود امور و اوضاع بعد از بروز بحران اقدام بعمل آورند .

مدير بحران كيست ؟

كسي كه تهديد كننده ها را بشناسد و از فرصتها خوب استفاده كند .

در فرهنگ ما ضرب المثلي است كه مي گويد « علاج واقعه قبل از وقوع بايد كرد » متاسفانه در كشور ما زنگ خطرها ناديده و نا شنيدهگرفته مي شوند و بعد از وقوع بحران تازه به فكر مي افتيم و راه حلي جستجو مي نمائيم . متاسفانه مدير بحران يا علائم را نمي شناسد و يا به اهميت اين علائم واقف نيست .

مدير بحران بايد به دنبال راه كارهايي جهت كاستن ابعاد بحران باشد . به عبارت ديگر آثار هر عامل را با پارامترهاي ديگر سنجيد و پس از تحليل نسبت به رفع آن بكوشد مدير بحران بايد تفكر استراتژيك را ياد بگيرد يعني بتواند به آشفتگي ذهني خويش در كوتاهترين مدت نظم بخشد اين امر امكان ندارد مگر با حضور مداوم در بحران ها نهايت پايداري مديريت اين سازمان را مي طلبد .

خصوصيات فرآيند تصميم گيري را به شرح زير مي توان بيان كرد :

1- پرهيز از جزئي نگري

2- انجام به موقع و درست كار

3- نظر خواهي براي انتخاب راه حل

4- انتخاب بهترين راه حل و تصويب و اجراي به موقع آن

5- اتخاذ تصميمات مؤثر بر اساس اطلاعات صحيح در جهت كاهش خسارات و كنترل سريع بحران

وظايف و ويژگيهاي مدير بحران :

1- آمادگي كامل براي هر گونه پيشامد .

2- پي ريزي دفاتر مطالعاتي ملي، منطقه اي و هماهنگ سازي آنها به نحوي كه از دوباره كاري پرهيز شود.

3- تهيه بانك اطلاعاتي روز آمد براي استفاده هر چه بهتر آن .

4- استفاده از سيستم هشدار دهنده خطر گرچه هزينه بالايي را مي طلبد .

5- تفكيك وظايف واحدهاي امداد رساني و انجام رزمايش هاي عملياتي سالانه .

6- ايمن سازي شبكه ها و شريانهاي حياتي كه شامل آب ، برق، سوخت ، ارتباطات جاده اي مخابراتي برج كنترل فرودگاهها و سدها و… به دليل اينكه شرايط منطقه پس از بحران نابسامان است در كوتاهترين زمان نمي توان به ترميم اين شبكه پرداخت . زيرا اين كار خود خسارات زيادي را به بار مي آورد و از سرعت عمل امداد مي كاهد .

7- تقويت بيمه در مناطق حادثه خيز حتي به صورت اجباري مي توان ابعاد بحران را كاهش دهد ، چرا كه با توجه به ابعاد حادثه ، پرداخت خسارت خود عامل بزرگي در رفع بحران است .

8- آگاهي افكار عمومي يكي ديگر از وظايف مدير بحران است تا وقتي مردم قدم در اين راه نگذارند تلاش دولتها بي فايده است .

9- شناسايي انواع بحرانها ،ارزيابي ريسك و الويت بندي آنها .

10- تعيين ارتباطات بحراني .

11- تعيين راهبردهاي برخورد با رسانه ها .

12- تشكيل گروه مديريت بحران و تهيه برنامه مديريت بحران .

13- پيش بيني و پيشگيري از وقوع بحران .

14- تعيين روشهاي مداخله در بحران .

15- تعيين روشهاي سالم سازي .

1) نقش مستقل و پاسخگو :

استقلال یک عنصر اساسی از پرستاری حرفه ای است . آن دسته از مداخلات پرستاری غیر وابسته هستند که شما می توانید آن ها را بدون دستور پزشک آغاز کنید . به طور مثال : اجرای سرفه ، تنفس عمیق جهت بیماران پس از انجام عمل جراحی مشارکت فعالانه شما با سایر مشاغل پزشکی نیز سبب پیش برد بهترین برنامه درمانی جهت بیمار می گردد ،

2) نقش مراقبت دهنده :

بعنوان یک مراقبت کننده شما به مددجویان جهت بازیافتن سلامتی و دستیابی به بیشترین عملکرد در درمان کمک می کنید . لازم است که شما تمام جنبه های نیازهای بهداشتی بیمار را اعم از نیاز جسمی ، عاطفی – احساسی – معنوی و رفاه اجتماعی در نظر بگیرد شما در نقش یک مراقبت کننده به مددجو و خانواده اش جهت دستیابی به اهداف با کمترین وقت و انرژی کمک می کنید .

3) نقش حمایت کننده :

در نقش یک حامی شما از لحاظ انسانی و حقوقی از مددجو حمایت می کنید و از مددجویان جهت اثبات حقوقشان حمایت می کنید . بطور مثال : در مورد پذیرش و عدم پذیرش مداخلات درمانی به بیمار اطلاعات می دهید . در دفاع از بیمار شما لازم است از دین و فرهنگ بیمار مطلع باشید .

4) نقش آموزش دهنده :

آموزش یک روش برنامه ریزی شده یا گروهی از روش های مورد استفاده برای کمک به یادگیری برخی افراد است . یادگیری فرایندی است که توسط آن فرد دانشی را کسب نموده یا آن را افزایش می دهد یا بصورت تغییرات رفتاری با یک روش قابل اندازه گیری در نتیجه کسب یک تجربه حاصل می شود . بیمار ممکن است خودش درصدد کسب اطلاعاتی برآید و یا احتمالا پرستار بعد از بررسی و تشخیص یک نیاز یادگیری ، آموزش را شروع نماید .

5) نقش رابط :

ارتباط مرکز رابطه ی پرستار و بیمار است . رابطه بیمار با پرستار کمک می کند که شما مددجوی خود را بشناسید و کمک می کند نقاط قوت ، ضعف و نیازها و ترس های مددجو را بفهمید . ارتباط اساس تمام نقش ها و عملکردهای پرستاری است . بدون ارتباط شفاف ، دستیابی به آسایش و حمایت روحی و مراقبت های موثر در بیمار غیر ممکن است .

6) پرستار بعنوان مشاور :

مشاوره فرایندی بین فردی است که در تصمیم گیری جهت ارتقاء بهبودی و رفاه کلی به بیمار کمک می کند . اکثرا اعضاء خانواده و یا افراد نزدیک خانواده در جلسات مشاوره دخالت داده می شوند . هر شرکت کننده ای باید در این موقعیت ها و محیط ها احساس راحتی نماید . مشاوره همانند آموزش بصورت رسمی یا غیر رسمی می باشد .

تاريخچه پرستاري

واژه پرستار به معنای پرستنده ، غمخوار و حافظمی باشد . در فرهنگ لاتین پرستار از لغت Nutricious گرفته شده است که به معنای پروردن ، تغذیه کردن و پرورش دادن است. با توجه به این معنا هر گونه مراقبت و مواظبتی که فرد از فرد دیگری اعم از بیمار یا سالم به عمل آورد پرستاری نامیده می شود.در اواسط قرن نوزدهم 1858 میلادی ، پرستاری به نام فلورانس نایتینگل در دنیای پرستاری قد علم کرد و شیوه پرستاری نوین را ابداع و پایه گذاری کرد. او هدف از انجام خدمات پرستاری را قرار دادن بیمار در بهترین شرایط ممکن به نحوی که طبیعت بتواند اثرات خود را اعمال نماید تعریف نمود.
پرستاری در اسلام :آغاز پرستاری در اسلام با شروع جنگ های مسلمین بوده است. در این جنگ ها ، هم بانوان خاندان پیامبر(ص) و هم سایر زنان مسلمان در خدمت پرستاری سهیم بودند . تاریخ پرستاری در اسلام را می توان با پرستاری حضرت فاطمه (س) آغاز کرد . دیگر پرستاران صدر اسلام عبارتند از: ام عماره ، میمونه ، رفیده ،ام سلمه ، ام عطیه و حضرت زینب کبری که از 5 امام در زمانهای مختلف پرستاری می کردند. به همین مناسبت پرستاران ایران بعد از انقلاب شکوهمند اسلامی روز تولد حضرت زینب را به عنوان روز پرستار گرامی می دارند.
پرستاری در ایران :در سال 1294 شمسی نخستین آموزشگاه پرستاری در ایران گشایش یافت که دوره آموزشی سه ساله جهت علاقمندان این رشته برگزار شده بود.در سال 1314 در شهر های تبریز ، مشهد , شیرازآموزشگاه های پرستاری تاسیس شد . در سال 1320 آموزشگاه پرستاری دانشگاه تهران افتتاح شد. در سال 1335 وزارت بهداری برای تدوین برنامه های آموزشی پرستاری از کارشناسان بین المللی پرستاری استفاده نمود و اولین کنفرانس بزرگ پرستاری را در تهران برگزار کرد.

شرح وظايف پرستاري

*جلب اعتماد و اطمينان مددجو(فرد، خانواده و جامعه) و برقراري ارتباط حرفه­اي موثر

*بررسي و شناخت و کسب اطلاعات از وضعيت سلامت مددجو و ثبت در پرونده (طبق فرم موجود)

* تعيين و ثبت مشکلات و نيازهاي بهداشتي مددجو و تشخيص پرستاري مبتني بر دانش، مهارت و پژوهش

* برنامه ريزي اقدامات مراقبتي بر اساس اهداف و اولويتها و ثبت آن در پرونده

* مشارکت و همکاري درانجام آزمايشات کلينيکي و پاراکلينيکي

*انجام اقدامات مراقبتي بر اساس استانداردهاي حرفه پرستاري و ثبت و پيگيري

*تأمين نيازهاي جسمي، رواني، اجتماعي و معنوي مددجو

*تأمين نيازهاي درماني ساده و تجويز شده * ارائه اقدامات اوليه احياء قلبي ريوي تا حضور تيم احياء

*ارائه اقدامات پرستاري در بيماران بحراني و فوريتها(اورژانسها) تا حضور پزشک و ثبت و ارائه گزارشات مربوطه

*ارزشيابي نتايج خدمات ارائه شده به مددجو و در صورت لزوم بررسي و برنامه ريزي مجدد به منظور ارائه مراقبتهاي لازم

*بکارگيري روشهاي تصميم گيري و حل مشکلات موقعيتهاي خاص و بحراني

*اقدامات مناسب درجهت تأمين ايمني و پيشگيري از حوادث احتمالي

*سرپرستي و نظارت مستمر بر حسن اجراي اقدامات مراقبتي توسط ساير اعضاي گروه پرستاري

*بررسي نيازهاي آموزشي، اجراي آموزشي و ارزيابي يادگيري در مددجو، خانواده و جامعه به منظور تأمين، حفظ و ارتقاء سطح سلامت و رفاه اجتماعي

*راهنمايي و مشاوره با مددجو، در صورت لزوم ارجاع به ساير منابع تخصصي، حمايتي و اجتماعي

*مشارکت با مراکز مشاوره و ارائه خدمات پرستاري جهت پيگيري اقدامات مراقبتي در منزل

*انجام و نظارت مستمر بر اقدامات ضروري به منظور پيشگيري از عفونتها از آموزش تا پژوهش و ...

*مشارکت و همکاري در برنامه هاي آموزشي- پژوهشي

*ارکت در ارائه خط مشي هاي مراقبتي و بهداشتي و توانبخشي در جهت بهبود مداوم کيفيت خدمات

نظارت و کنترل بر مراقبت از جسد طبق موازين شرعي

*انجام ساير امور محوله طبق دستور مقام مافوق

دستورالعملهاي کادر پرستاري

نحوه پذیرش بیمار در بخش:

لازم است که پرسنل پرستاری در هنگام پذیرش بیمار، موارد ذیل را رعایت کنند:

1- بیمار با پرونده و یا به همراه پرستار اورژانس وارد بخش می­شود.

2- پرستار پذیرش دهنده بیمار، آموزشهای لازم جهت آشنایی با بخش را به بیمار می­دهد.

3- دستور پزشک مبنی بر بستری بیمار را چک کند.

4- خود را با نام فامیل به بیمار معرفی نمایند.

5- مسئول بخش را به بیمار معرفی کنند.

6- بیمار را به واحد و تخت مربوطه راهنمایی کنند.

7- محل سرویس بهداشتی و حمام را به بیمار نشان دهد.

8- درمورد ساعت غذا، نوع رژیم غذایی خاص بیمار و مقررات آن و مقررات منع مصرف سیگار به بیمار توضیح دهند.

9- درمورد محدودیتها، نیازمندیها و وسایل الکتریکی مجاز برای استفاده در بیمارستان با بیمار صحبت نمایند.

10-قسمت احضار پرستار را به بیمار نشان داده و نحوه کار را آموزش دهند.

مواردی که باید هنگام تغییر و تحول شیفت رعایت گردد:

1- تحویل بیماران از روی کاردکس (اقدامات مراقبتی و دارویی):

2- کنترل وضعیت تنفس و هوشیاری بیمار

3- کنترل بهداشت فردی بیمار

4- کنترل آنژیوکت از نظر فیکس بودن، داشتن تاریخ (کمتر از 72 ساعت)، بررسی از نظر فلبیت

5- کنترل سرمها از نظر: حجم باقیمانده، حجم دریافتی (براساس دستور و مطابق با برگه I&O)، داشتن برچسب سرم (تنظیم قطرات، ساعت شروع و پایان)، نام پرستار، نام و میزان داروی اضافه شده.

6- کنترل میکروستها (داشتن برچسب، تاریخ تعویض 72-48 ساعت باشد).

7- کنترل سوندفولی از نظر فیکس بودن و بهداشت و حجم ادرار تخلیه شده و باقیمانده و ثبت برگه I&O درصورت لزوم

8- کنترل NGT از فیکس بودن و میزان ترشحات برگشتی و ثبت در برگه I&O درصورت لزوم

9- کنترل کلیه درنها، کاتترها، پانسمان و رعایت بهداشت و نظافت آنها

10- کنترل بیمار از نظر زخم بستر، کبودی، راش، ورم، ادم در اندامها

11- کنترل برگه علائم حیاتی از نظر ثبت مشخصات بیمار و علائم وی طبق دستور

12- کنترل بیمار از نظر پوزیشن، وضعیت استراحت، دهانشویه، شیو.

13- کنترل وضعیت درد بیمار و اقدامات انجام شده جهت تسکین درد.

14- اطلاع از کلیه اقدامات درمانی انجام شده در شیفت قبل

15- کلیه موارد کنترل شده در حضور پرسنل دو شیفت باید مطرح شود و پس از اتمام تحویل هیچ مسئولیتی به عهده شیفت قبل نمی­باشد.

تحویل وسایل و تجهیزات بخش از نظر موجود بودن و سالم بودن:

1-این کار در ابتدای هر شیفت و توسط پرستار تعیین شده انجام می­شود.

2-تحویل کلیه دستگاههای بخش، شامل انفوزیون پمپ، ساکشن، تشک مواج، فشارسنج و ثبت در دفتر تحویل وسایل. (و دیگر وسایلی که در دفتر تحویل و تحول وسایل ثبت شده است).

3-تحویل گرفتن و کنترل داروها، لوازم مصرفی طبق لیست

4-کنترل و تحویل دفاتر بخش

تحویل و کنترل ترالی احیاء:

1-داروهای ترالی احیاء از نظر تعداد و بررسی کمبودها و تاریخ انقضاء و طریقه نگهداری آنها در داخل و خارج از یخچال چک می­گردد.

2-وسایل ترالی احیاء از نظر تعداد، تاریخ انقضاء، توجه به سایزهای مختلف اشاره شده در چک لیست.

3-کنترل تجهیزات ترالی احیاء مانند لارنگوسکوپ، آمبوبگ، چراغ قوه، از نظر صحت عملکرد و وجود باطری و لامپ اضافه، توجه به تاریخ انقضای ستهای پانسمان.

4-توجه به نظافت کلی ترالی احیاء و سالم بودن چرخهای آن و بازوبسته شدن راحت دربهای آن،وجود تخته CPR، اکسیژن و مانومتر، داشتن ماسک اکسیژن، سوند رابط جهت آمبوبگ

5-آماده بودن کامل آمبوبگ جهت CPR

6-لازم به ذکر است که شماره 0 با تماس با تلفنخانه کد احیا اعلام می گردد.

یخچال دارویی:

برای کنترل دارویی بایستی موارد زیر درنظر گرفته شود:

1- از گذاشتن هرگونه موادغذایی در داخل آن پرهیز شود.

2- ترمومتر در یخچال نصب باشد و چارت مخصوص درج دمای یخچال بر روی درب یخچال نصب و در سه شیفت ثبت گردد.

3- وجود NGT و قالبهای یخ (جهت ارسال ABG) در فریزر یخچال

4- درج تاریخ باز شدن ویالها، شربتها بر روی آنها و توجه به مدت زمانیکه می­توان آنها را در یخچال نگهداری شود.

استوک دارویی:

باتوجه به سیاست هر بخش تعدادی دارو مانند (انواع مسکنها و داروهای اختصاصی هر بخش) در استوک دارویی موجود است که باید به تاریخ انقضاء آنها توجه گردد.

نظافت بخش:

1-توجه به نظافت سطوح بالایی، میانی و گوشه­های بخش، سرویسهای بهداشتی، دربهای شیشه­ای بخش، یونیت بیماران (تخت، لاکر، Bed table، وسایل و تجهیزات اتاق مانند یخچال، تلویزیون، دستگاههای پزشکی، مانومتر سانترال و پرتابل، ونتیلاتور، مانیتورها، انواع پمپها)، پوشه­های آلومینیومی پرونده، کاردکس، لوازم التحریر، ایستگاه پرستاری، تلفن و کامپیوتر، سطلهای زباله و دقت در تفکیک زباله­های عفونی از غیرعفونی، Safety Box، برانکارد، ویلچر، میزها.

2-باتوجه به سیاست هر بیمارستان کلیه بخشهای ذکرشده با محلولهای ضدعفونی رایج درهر بیمارستان به صورت روزانه نظافت و ضدعفونی می­گردد.

دفاتر بخش:

*دفتر تقسیم کار:این دفتر در ابتدای هر شیفت و توسط مسوول آن شیفت تکمیل می­گردد.تقسیم کاربه روش Case Method انجام می­شود. در این روش کلیه اقدامات مراقبتی و پرستاری از زمان ورود بیمار تا پایان شیفت کاری باید توسط پرستار مسئول آن بیمار انجام شود. مواردی را که باید در این دفتر ثبت نمود:تاریخ و شیفت، تقسیم بیماران موجود و مشخص کردن پرستاران از نظر ادمیت بیماران جدید، تعداد کل بیماران، تعداد بیماران پذیرشی.

دفتر تحویل و تحول وسایل:

این دفتر در ابتدای هر شیفت و توسط پرستار مسئول تکمیل می­شود و شامل انواع تجهیزات و تعداد آنها می­باشد در این دفتر صحت کارکرد تجهیزات یا اینکه در دست تعمیر بودن آنها نیز ثبت می­گردد.

دفتر ثبت داروهای مخدر:

نام و نام خانوادگی بیمار، نوع داروی مخدر و ساعت تزریق دارو و دوز داروی مخدر در صورت تزریق داروی مخدر به بیمار در این دفتر ثبت می­ گردد.

دفتر ترانسفوزیون فرآورده­های خونی:

بعد از تحویل گرفتن فرآورده خونی از بانک خون و چک کردن مشخصات، فرآورده و برگه خون طبق دستورالعمل انفوزیون فرآورده خونی در دفتر ترانسفوزیون کلیه مشخصات ثبت شود.

امتیاز کاربران

جهت انتقال بیماران بین بخشها:

حضور پرستار در زمان تحویل دادن و تحویل گرفتن بیمار

تحویل پرونده، کاردکس، به صورت کامل و مرتب و کنترل منشی بخش (در شیفت صبح و مسئول شیفت در عصر و شب) جهت چک و تایید کامل بودن آنها (منشی موظف است با سرعت پرونده را چک و تحویل گیرد).

انجام موارد Stat و پروسیجرهای انجام نشده در بخش مبداء

تمیز و مرتب بودن بیمار(در صورت کثیف بودن بیمار، تمیز نمودن آن به عهده پرستاری است که بیمار را تحویل می­دهد)

در صورت داشتن IV Line باید تاریخ، نام پرستار و شیفت روی آن نوشته و بدون عارضه باشد.

درصورت داشتن پانسمان، پانسمان تمیز با تاریخ و نام پرستار باشد.

گزارش پرستاری کامل نوشته شده و موارد خاص در آن قید گردد.

پرونده، گرافی­ها، دفترچه بیمه و به طور کل وسایل بیمار با دفتر تحویل و از پخش مقصد امضاء گرفته شود.

تذکر: بعد از اتمام تحویل بخش مقصد حق هیچگونه اعتراضی ندارد و تمام موارد باید قبل از تحویل کنترل گردد.

جهت انتقال بیماران برای مشاوره پاراکلینیک:

- هماهنگی با واحد پاراکلینیک مربوطه

- انجام اقدامات مربوطه به آمادگی قبلی در صورت نیاز

- همراه داشتن پرونده (داشتن مدارک موردنیاز واحد پاراکلینیک مربوطه الزامیست)

- در صورت نیاز به اکسیژن با رعایت دستورات پروتکل انتقال بیمار حتماً به واحد مربوطه اطلاع داده شود.حضور بیمار بر در کنار بیماران ناتوان الزامی می­باشد. (کار این بیماران با اولویت انجام می­شود).

- حضور پرستار در کنار بیماران بدحال الزامی می­باشد. (کار این بیماران با اولویت انجام می­شود)

- تذکر: پرونده در پایان بلافاصله تحویل داده می­شود و در زمان تحویل بیمار در کاردکس ذکر گردد.

کاردکس:

هدف اصلی از درنظر گرفتن کاردکس ایجاد سرعت عمل در مراقبت از بیمار و به حداقل رساندن اشتباهات احتمالی است، همچنین استفاده از کاردکس امکان ملاحظه مجموعه اطلاعات همه بیماران بخش را در کنار هم به ما می­دهد.

برای ثبت از دو خودکار: قرمز(ثبت موارد مهم و ثابت مثل حساسیت دارویی و تاریخ DC شدن داروها و ...) و آبی(ثبت موارد ثابت مثل شماره پرونده و نام و نام خانوادگی) استفاده می­شود.

برای ثبت موارد جاری از مداد مشکی استفاده می گردد

مراقبتهای پرستاری باید با ذکر تاریخ و ساعت انجام در کاردکس ثبت شوند.

به طور کلی در کاردکس تمام کارهایی که باید انجام بگیرد قید می­شود

واقدامات پس از انجام به پشت کاردکس منتقل میگردد

آموزش به بيمار

شما مي‌توانيد با بكارگرفتن چند استراتژي ساده حين انجام فعاليت‌هاي مراقبتي روزانه باعث ارتقاء سطح توانايي‌هاي خود مراقبتي بيماران شويد.

1- توجه بيمار را به مطالب آموزشي جلب كنيد. (Get-and Keep-Your patient attention)

بيمار شما در صورتي به صحبت‌هاي شما گوش مي‌دهد كه فكر كند مطالب ارزشمندي به او مي‌گوييد. او اغلب مطالبي را كه شما به او آموزش مي‌دهيد فراموش خواهد كرد. پس در ابتدا بايد توجه بيمار را به خود جلب كنيد. براي اين كار مي‌توانيد از روش‌هاي زير استفاده كنيد.

در ابتدا منظور خود را از آموزش به روشني بيان كنيد:

از شروع كردن مكالمه با چنين جملاتي خودداري كنيد «حالا مي‌خواهيم به شما اطلاعاتي در مورد روش‌هاي افزايش سطح اكسيژن خون بدهم» اين جملات براي بيمار نامفهوم است و او را مضطرب مي‌سازد. بهتر است اين‌گونه شروع كنيد. «خوب الان مي‌خواهم به شما بگويم اگر دچار تنگي نفس شديد و نتوانستيد خوب تنفس كنيد چكار كنيد».

تن صداي خود را تغيير دهيد:

با تن صداي خود، نشان مي‌دهيد كه به گفتن مطالبي كه ارائه مي‌دهيد علاقه داريد و در بيمار تمايل به توجه كردن به صحبت‌هاي خود را افزايش مي‌دهيد.

از وسايل كمك آموزش استفاده كنيد:

يك عكس بيشتر از هزار كلمه ارزش دارد از مواد چاپي آموزشي براي كامل كردن آموزش‌هاي خود استفاده كنيد از مثال‌هايي حين آموزش استفاده كنيد.

به‌عنوان نمونه به‌جاي اينكه علايم و نشانه‌هاي عدم تحمل فعاليت‌ را به بيمار بگوييد مي‌توانيد اينگونه توضيح دهيد كه: «تصور كنيد شما در حال انجام كارهاي روزانه خود هستيد، وقتي در حال بالا رفتن از پله يا سربالايي هستيد ناگهان احساس سبكي در سر مي‌كنيد، حالا بايد چه‌كار كنيد؟»

مطالب ارائه شده را خلاصه كنيد:

اطلاعات تئوريك را به واژه‌هاي كاربردي و روزمره برگردانيد. براي اين منظور مي‌توانيد از مثال‌هاي واقعي برگرفته از تجارب بيمار استفاده كنيد.

2- بر اطلاعات پايه و ضروري تأكيد كنيد Stick to the basics

افراد بيمار نياز دارند مطالب زيادي را فرا بگيرند و در مورد آن فكر كنند. به‌همين دليل شما نبايد حجم زيادي اطلاعات بيش از آنچه نياز دارد به او ارائه دهيد در آموزش خود 3 نكته را رعايت كنيد Short (threeS) و Specific Simple مطالب بايد كوتاه، اختصاصي، و ساده باشد.

هر چه خلاصه‌تر بهتر:

متوسط مواردي كه بزرگسالان قادر به يادآوري آن هستند 5-7 نكته است براي افزايش توانايي يادآوري بيمار آموزش خود را به 3-4 نكته در هر جلسه محدود كنيد مثلاً 3 نكته در مورد داورها به بيمار آموزش دهيد: چه دارويي مي‌گيريد چه مقدار از دارو در هر نوبت مصرف كند؟ در نوبت بعد 3 نكته قبلي را مرور كنيد و 2 نكته به آن اضافه كنيد: دارو با چه مكانيسمي به بيمار كمك مي‌كند و بيمار در صورت بروز عوارضي جانبي بايد چه اقدامي انجام دهد.

در مورد آنچه بيمار بايد بداند اختصاصي بحث كنيد:

براي بيمار شناسايي مهم‌ترين‌ها در بين اطلاعاتي كه به او ارائه مي‌شود دشوار است به اين دليل بايد اطلاعات ضروري‌تر را در ابتدا به بيمار بگوييد. به‌علاوه بر اطلاعاتي كه بيمار واقعاً نياز دارد بداند تأكيد كنيد نه آنچه كه خوب است بداند. مثلاً وقتي به بيماري، در مورد داروي او (نيتروگليسيرين) آموزش مي‌دهيد. متابوليسم اين دارو اهميت چنداني ندارد تا بيمار در مورد آن اطلاعاتي داشته باشد بلكه آنچه مهم است اين است كه بيمار بداند اين دارو را چه موقع مصرف كند و چگونه؟ عوراض جانبي آن چيست؟ و درصورتي‌كه مصرف دارو اثر بخش نبود بايد چه اقدامي انجام دهد.

به كتاب مرجع خود در مورد اطلاعات دارويي مراجعه كنيد تا مطمئن شويد تمام نكات لازم را به بيمار آموزش داده‌ايد.

از زبان ساده و روزمره استفاده كنيد:

سعي كنيد با كلماتي كه براي بيمار آشناست موارد را براي او توضيح دهيد. از بكار بردن اصطلاحات پزشكي تا حد امكان پرهيز كنيد. اگر نياز است از يك اصطلاح پزشكي استفاده كنيد لازم است ابتدا در مورد آن واژه به بيمار توضحيح دهيد و سپس آن را بكار ببريد.

3- از زمان خود به خوبي استفاده كنيد: Make the most of your time

چون شما براي آموزش زمان كمي در اختيار داريد لازم است كه از هر فرصت آموزشي استفاده كنيد. براي اين منظور به نكات آموزشي زير داشته باشيد:

آموزش به بيمار را با زمان ارائه مراقبت به بيمار هماهنگ كنيد:

هر موقع كه شما بر بالين بيمار حضور داريد زماني براي آموزش به بيمار است، وقتي فشار خون بيمار را مي‌گيريد، دراوهاي او را مي‌دهيد… زماني براي مرور مطالب آموزش داده شده قبلي و ارائه مطالب جديد است.

خانواه بيمار يا دوستان نزديك او را در فرايند آموزش دخالت دهيد:

خانواده يا افراد نزديك بيمار را تشويق كنيد تا در موقع آموزش به بيمار حضور داشته‌ باشند. اين امر باعث مي‌شود كه با بحث و گفتگو با آنها روي مطالب آموزشي تأكيد بيشتر مي‌شود و پس از آنكه بيمار مرخص شد آنها بيمار را به‌ پيروي از آموز‌ش‌ها تشويق كنيد و براي بيمار نقش حمايتي ايفا كنند.

مطالب آموزش خود را با مواد آموزشي كتبي تكميل كنيد:

مطالب كتبي براي بيمار داشته باشيد تا بعد از جلسه خودش به تنهايي آنها را مطالعه كند اما اين مطالب طولاني و خسته كننده نباشد. مطالب كتبي به شكل پمفلت‌هايي مختصر و ساده باشد كه روي مطالبي كه شما شفاهي آموزش داده‌ايد تأكيد كند.

4- تقويت يادگيري يك نكته كليدي است Reinforcement is key

تنها ارائه اطلاعات به بيمار كافي نيست، پس از آنكه شما به بيمار گفتيد چه نكاتي را بايد بداند و با مثال‌هاي روشن آن مطالب را به او ارائه داديد لازم است كه روي آموزش‌هاي خود تأكيد مجدد نماييد براي اين منظور مي‌توانيد از استراتژي‌هاي زير استفاده كنيد.

يك مدل و الگو براي بيمار باشيد:

افراد با الگو قرار دادن سايرين رفتارها را بهتر فرا مي‌گيرند، اگر ورزش‌هايي را به بيمار آموزش مي‌دهيد آنها را اجرا كنيد و از بيمار بخواهيد آنها را تمرين كند. با اين روش او شيوه صحيح انجام ورزش‌ها را فرا مي‌گيرد و از طرفي مي‌بيند انجام آن تمرينات كار مشكلي نيست، وقتي الگويي را براي بيمار انتخاب مي‌كنيد بايد مطمئن شويد كه آن الگو متناسب با سطح تحصيلات و فرهنگ بيمار است.

پاداش، پاداش، پاداش:

تقويت مثبت نفش زيادي در تغيير رفتار و تثبيت رفتار افراد دارد. با دادن پاداش و تشويق بيمار، به بيمار انگيزه مي‌دهيم كه رفتار خود را تغيير دهد و آن را حفظ كند. براي طي موفقيت‌آميز هر گام به بيمار پاداش دهيد مهم نيست كه اين گام چقدر كوچك است.

يك پاداش مي‌تواند يك لبخند و تشويق كلامي بيمار باشد اگر تعداد بيماران شما زياد است، يك سيستم پاداش طراحي كنيد و بيماراني را كه از رژيم درماني پيروي مي‌كنند به سايرين معرفي كنيد.

مطالب را در طي زمان مرورو كنيد:

درك و تغيير رفتار نياز به زمان دارد و ناگهان صورت نمي‌گيرد. آموزش مطالب كوتاه به‌طور مكرر مناسب‌تر از آموزش‌هاي طولاني است. فاصله قرار دادن بين جلسات آموزشي باعث مي‌شود بيمار آموزش‌هاي داده شده را وارد فعاليت‌هاي روزمره‌اش سازد، مرور مطالب ارائه شده مي‌تواند در شيفت‌هاي متعدد انجام شود.

5- درك بيمار از آموزش‌هاي ارائه شده را بيازماييد Testing Your Patient understanding

بعد از آموزش و تأكيد روي مطالب آموزش داده شده لازم است كه اطمينان يابيد بيمار آموزش‌هاي ارائه شده را درك كرده يا نه. اين مرحله تأكيد مجددي روي مطالب آموزش داده شده است و از طرفي درك بيمار را ارزشيابي مي‌كند:

از بيمارتان بخواهيد مطالب آموزش داده شده را دوباره بيان كند يا انجام دهد:

اين امر باعث تثبيت رفتار و ثبت اطلاعات ارائه شده در حافظه دراز مدت بيمار مي‌شود. به‌عنوان مثال وقتي داروهاي خواركي بيمار را به او مي‌دهيد از او مي‌پرسيد كه نام اين دارو چيست؟ چه موقع بايد اين دارو را مصرف كنيد؟ بايد اين دارو را با غذا مصرف كنيد يا با معده خالي؟

مطالب چاپي آموزشي را همراه با بيمار مرور كنيد:

براي اينكه از موارد چاپي استفاده بيشتري نماييد، از بيمار بپرسيد چه مطالبي خوانده و آيا مطالب براي او مفيد بوده و درك آن براي بيمار آسان بوده است.

6- بر موانع يادگيري غلبه كرده: Overcoming barriers to learning

موانع جسمي:

برخي بيماران در يادگيري مشكل دارند و اين به‌دليل شرايط فيزيكي آنهاست مانند درد، بيمار هنگامي كه درد دارد قادر به تمركز روي آموزش نيست و بايد آموزش را به‌تأخير انداخت، اگر امكان به‌تأخير انداختن آموزش نيست آموزش خود را كوتاه و در حد 10 دقيقه انجام دهيد و فقط روي مطالب مهمتر تكيه كنيد.

از خانواده بيمار بخواهيد تا در آموزش شركت كنند.

از ديگر موانع يادگيري مشكلات حسي هستند مانند نقص شنوايي، نقص بينايي استفاده از مواد نوشتاري براي كساني كه داراي نقص شنوايي هستند مفيد است.

موانع عاطفي: استرس و اضطراب مشكلات معمول بيماران در محيط‌هاي درماني هستند براي برخي بيماران همدردي و گوش كردن به صبحت‌هاي آنها مي‌تواند از استرس آنها بكاهد، حمايت عاطفي بيماران قبل از شروع آموزش لازم است.

زبان و فرهنگ: براي آموزش به بيماراني كه با پرستار زبان مشترك ندارند وجود يك مترجم براي برگرداندن موارد آموزش داده شده ضروري است.

پايين بودن سطح تحصيلات: پايين بودن سطح تحصيلات يك مشكل معمول در آموزش است. براي اين‌گونه بيماران مي‌توان از عكس‌هاي ساده و مواد چاپي ساده استفاده كرد.

آموزش به بيمار زمان زياد و تلاش زيادي احتياج ندارد با استفاده از مطالب فوق مي‌توان به بيماران كمك كرد تا فرا بگيرند، بخاطر بياورند و از اطلاعات در زندگي

ارتباط با بيمار

ارتبا مهارتهاي ارتباطي شما هنگامي كه با بيماران يا اعضاي خانواده آنها در شرايط اورژانسي ارتباط برقرار مي كنيد آزموده مي شود .

بخاطر داشته باشيد شخصي كه بيمار يا آسيب ديده است ،‌مي ترسد و ممكن است نفهمد شما چه مي كنيد و چه مي گوييد . پس حركات صورت و بدن شما و طرز برخورد تان بي نهايت در جلب اعتماد بيمار و خانواده اش موثر است . ده قانون طلايي زير به شما كمك خواهد كرد كه به بيمار خود آرامش دهيد :

1- دائما چشمتان و تمام توجهتان به بيمار باشد

. به بيمار توجه كامل كنيد . بدين طريق به بيمار نشان مي دهيد كه او در درجه اول اهميت قرار دارد . براي ايجاد «حس تفاهم» مستقيما به چشمان بيمار نگاه كنيد . ايجاد تفاهم باعث اعتماد بيمار به شما ميشود . اين كار، مراقبت از بيمار را هم براي شما و هم بيمار بسيار راحت تر مي كند .

1- اگر نام بيمار را مي دانيد بدرستي از آن استفاده كنيد . از بيمار بپرسيد دوست دارد با چه اسمي او را صدا بزنيد . هرگز از واژه هايي مثل «عزيزم» ، «نازنينم» استفاده نكنيد از صدا زدن نام كوچك بيمار مگر اينكه كودك باشد يا از شما بخواهد از نام كوچكش استفاده كنيد خودداري كنيد . بعلاوه ، ‌از عناوين محترمانه اي مثل «آقا‌» ، «خانم » و يا «دوشيزه» استفاده كنيد . اگر نام بيمار رانمي دانيد ،‌ او را «خانم» يا «آقا» صدا بزنيد .

2- به بيمار حقيقت را بگوييد . حتي اگر مجبوريد به بيمار مطلب بسيار ناخوشايندي را بگوييد ،‌حقيقت بهتر از دروغ گفتن است . دروغ گفتن اعتماد بيمار را نسبت به شما از بين مي برد و اعتماد به نفس تان را كاهش ميدهد . هميشه نبايد همه چيز را به بيمار گفت . اما اگر بيمار يا اعضاي خانواده سوال خاصي را پرسيدند بايد راست بگوييد . يك سوال صريح احتياج به يك پاسخ صريح هم دارد . اگر پاسخ به سوال بيمار را نمي دانيد همان را بگوييد . براي مثال ،‌ بيماري ممكن است بپرسد «آيامن حمله قلبي داشته ام ؟» گفتن «من نمي دانم » پاسخي كافي است .

3- از كلماتي استفاده كنيد كه بيمار بفهمد . به هر دليل با صداي بلند يا آهسته با بيمار صحبت نكنيد .از واژه هاي پزشكي كه بيمار ممكن است نفهمد استفاده نكنيد . براي مثال ،‌از بيمار بپرسيد آيا او قبلا ً«مشكلات قلبي » داشته است . استفاده از اين نوع كلمات ساده معمولا اطلاعات صحيح تري را در اختيار شما قرار مي دهد تا اينكه بپرسيد آيا بيمار سابقه انفاكتوس ميوكارديال يا «سابقه كارديوميوپاتي » داشته است .

4- مراقب مطالبي كه درباره بيمار به ديگران مي گوييد باشيد . ممكن است بيمار تنها قسمتي از آنچه كه گفته مي شود را بشنود و در نتيجه به شدت در مورد آنچه كه گفته شده دچار سوء‌تفاهم شود (‌و آنرابراي مدت طولاني به خاطر داشته باشد ‌) . پس حتي اگر با ديگران صحبت مي كنيد و حتي اگر بيمار ظاهراً بيهوش يا بدون پاسخ است هميشه فرض كنيد كه بيمار ميتواند هر كلمه اي كه ميگوييد رابشنود.

5- مراقب حركات بدن خود باشيد . ارتباطات غير زباني در ارتباط با بيمار بسيار مهم است . در شرايط پر استرس ،‌ بيماران ممكن است حركات و ژست هاي بدني شما را بد برداشت كنند .

بخصوص دقت كنيد كه تهديد را القا نكنيد . در عوض ،‌ خود را در سطح پايين تري از بدن او قرار دهيد و هنگام كارهميشه خود را در حالتي آرام و حرفه اي نشان دهيد .

6- هميشه به آرامي ، به وضوح و مشخص صحبت كنيد . دقت زيادي درتن صدايتان داشته باشيد .

7- اگر بيمار مشكل شنوايي دارد به وضوح صحبت كنيد و طوري روبروي شخص قراربگيريد كه بتواند حركت لبهاي شما را بخواند . درمورد چنين فردي فرياد نزنيد . فريادكمكي به شنيدن او نمي كند . در عوض ممكن است بيمار را بترساند و حتي كار شنيدن او را مشكل تر كند . هرگز فكر نكنيد كه افراد سالخورده مشكل شنوايي دارند يا اينكه نمي توانند منظور شما را بفهمند . همچنين هرگز از الفاظ كودكانه در برخورد با سالخوردگان يا با هر كس ديگري بجز بچه ها استفاده نكنيد .

8- زمان كافي به بيمار بدهيد تا پاسخ گويد ، يا جواب پرسشتان را بدهد . بيمار را مگر اينكه خطر فوري وجود داشته باشد وادار نكنيد كه به سرعت پاسخ دهد . شخص بيمار و آسيب ديده ممكن است نتواند براحتي فكر كند و احتياج به زمان براي پاسخگويي حتي در مورد سوالهاي ساده داشته باشد . اين وضعيت بخصوص در مورد بيماران سالخورده صدق ميكند .

9- هنگام مراقبت از بيماربا حالتي مطمئن و آرام عمل كنيد . بايد به نيازهاي بيمار توجه داشته باشيد . سعي كنيد كه بيمار از نظر فيزيكي آسوده و راحت باشد . دقت كنيد كه بيمار هنگامي كه دراز كشيده است راحت تر است يا هنگامي كه نشسته است . آيا بيمار احساس سرما يا گرما نمي كند ؟‌ آيا بيمار نياز به همراهي يك دوست يا يكي از وابستگانش دارد ‌؟

بيماران زندگي خود را به معناي واقعي كلمه در

اختيارتان قرار ميدهند . بیماران بايد بدانندكه

شما ميتوانيد مراقبت پزشكي مناسب را دراختيارآنها قرار دهيد و نگران سلامتی آنها می باشید.

برقراري ارتباط با بيماران سالخورده

افراد زيادي در كشور بيش از 65 سال سن دارند . سن واقعي شخص مهمترين عامل در قرار دادن او در گروه سني «سالخوردگان » نيست . بلكه سن عملكردي فرد است كه او را در گروه سالخورده قرار مي دهد . سن عملكردي بستگي به توانايي فرد در انجام فعاليت هاي روزانه ،‌وضعيت ذهني و الگوي فعاليتش دارد .

بيشتر افراد سالخورده براحتي فكر ميكنند و ميتوانند پيشينة پزشكي خود را بگويند و به سوالاتتان پاسخ گويند. فكر نكنيد كه شخص سالخورده گيج يا فرتوت است . با اين حال برقراري ارتباط با بعضي سالخوردگان بسيار مشكل است . بعضي ها ممكن است خشن ،‌عصبي و گيج باشند . بعضي ديگر ممكن است مشكلات شنوايي و بينائي داشته باشند . هنگامي كه براي مراقبت از چنين بيماري فراخوانده مي شويد بايد صبور و بردبار باشيد . تصور كنيد كه بيمار ممكن است پدر بزرگ يامادر بزرگ خودتان باشد ياحتي خود شما در دوران سالخوردگي باشيد .

آرام و آهسته به بيمار سالخورده نزديك شويد . زمان زيادي را به بيمار بدهيد تا به سؤالات شما پاسخ گويد . به علائم سردرگمي ، ‌نگراني يا اختلالات شنوايي و بينائي توجه كنيد . بيمار بايد نسبت به شما اعتماد پيدا كند و احساس كند كه نهايت سعيتان را براي بهبودي اش مي كنيد .

بيماران سالخورده اغلب احساس درد بيشتري مي كنند . البته ممكن است شخص سالخورده اي كه افتاده يا مجروح شده شكايتي از درد نداشته باشد . بعلاوه ،‌ بيماران سالخورده ،‌ ممكن است كاملا متوجه تغييرات مهم در سيستم بدنشان نباشند .

به همين دليل بخصوص مراقب تغييرات قابل مشاهده حتي بسيار جزئي‌در وضعيتشان باشيد . حتي تغييرات ناچيز در تنفس يا وضعيت ذهني ممكن است مشكلات مهمي را نشان دهد .

بخاطر داشته باشيد كه در حضور خانواده و دوستان يك بيمار سالخورده هستيد . ديدن منظره دور شدن شخصي كه مورد علاقه همه است بوسيلة آمبولانس تجربه وحشتناكي است . چند دقيقه وقت صرف كنيد تا براي همسر فرد سالخورده و خانواده اش توضيح دهيد كه چه كاري انجام مي دهيد و چرا لازم است چنين عملي انجام شود .مدت زمانی که ممكن است، به بيمار فرصت دهيد تااشياء شخصي خود را قبل از انتقال به بيمارستان جمع كند .اطمينان يابيد كه بیمار وسايل كمكي شنوايي ،‌ عينك يا دندانهاي مصنوعي را قبل از خروج برداشته است . اين عمل دورة ماندن بيمار در بيمارستان را برايش مطلوب تر مي كند . بايد در گزارش مراقبت پيش بيمارستاني بنويسيد كه اين اقلام همراه بيمار است و به يك پرسنل خاص در بخش اورژانس تحويل داده شده است .

گزارش نويسي

گزارش نویسی در پرستاری:

نظر به اهمیت گزارش پرستاری در فرآیند درمان بیماران و ارزش حقوقی و قضایی آن، نکات مهم در مورد نوشتن گزارش پرستاری جهت همکاران محترم یادآوری می­گردد. امید است همکاران محترم پرستار و بیش از پیش در ثبت دقیق گزارش پرستاری دقت لازم را مبذول نمایند.

گزارش نویس طبق اصول گزارش­نویسی و با خط خوانا باید ثبت شود. پس از ثبت هرگونه اطلاعات در گزارش پرستاری با زدن مهرنام خانوادگی، سمت و امضاء خود را وارد نمایید.

کارها گزارش را خوانا و مرتب بنویسید.

جهت ثبت دقیق اوقات شبانه­روز در گزارش ساعات را بطور کامل با استفاده از اعداد 1 تا 24 بنویسید. بعنوان مثال ساعت 1 بعد از ظهر را بصورت 13:00 و ساعت نه و ربع صبح را بصورت 09:15 ثبت نمایید.

چنانچه نام و مشخصات بیمار در بالای صفحه نوشته نشده قبل از نوشتن گزارش باید توسط فرد نویسنده گزارش بطور کامل تکمیل و ثبت شود.

درصورتیکه یک یا چند مورد از دستورات پزشک بنابه علتی اجرا نشده ضروری است دستورات اجرا نشده با ذکر علت آن در گزارش ثبت شود.

مسئولیت درج صحیح دستورات پزشک در کاردکس با پرستار مسئول شیفت است و باید در این زمینه دقت کافی برای جلوگیری از بروز اشتباهات بعمل آید.

کلیه اطلاعات ضروری در مورد دستورات دارویی باید ثبت شود (این موارد شامل: نام دارو، دوز دارویی، راه تجویز دارو، تاریخ و زمان دادن دارو می­باشد).

در صورت ندادن دارو به هر علت و باید علت آن در بالای ساعت تجویز دارو بطور مختصر ذکر شده و در گزارش پرستاری نیز درمورد آن توضیح داده شود. (برخی از علل احتمالی عبارتند از: موجود نبودن دارو، پایین بودن فشارخون بیمار و ...)

باتوجه به تشخیص اصلی یا افتراقی بیمار علائمی را که می­تواند در تشخیص قطعی بیماری، سیر بیماری و تصمیم­گیری برای درمان کمک­کننده باشد بخصوص در گزارش پذیرش بیمار حتماً قید نمایید.

گزارش پذیرش بیمارباید بسیار کامل نوشته شده و شامل ساعت ورود بیمار، نحوه ورود (با پای خودشان، با برانکارد، توسط همراهیان و ...)، وضعیت هوشیاری بیماری، علائم حیاتی هنگام ورود و سایر موارد مهم مشاهده شده میباشد.

13- با توجه به داروهایی که بیمار مصرف می­کند، عوارض جانبی آن را مد نظر قرار داده و در صورت بروز بلافاصله گزارش نمایید.

14- انواع آزمایشات پاراکلینیکی بیمار را در صورت انجام با ذکر ساعت و تاریخ گزارش نمایید.

15- دریافت پاسخ آزمایشات را گزارش نموده و در صورت وجود موارد غیرطبیعی آنها را بطور کامل با ذکر ساعت و تاریخ گزارش نمایید.

16- در صورتیکه بیمار از طریق داخل وریدی مایع دریافت می­کند میزان مایع دریافتی در شیفت خود را محاسبه نموده و علاوه بر تنظیم سرم بیمار میزان مایع دریافتی وی را در گزارش قید نمایید.

17- میزان جذب و دفع در هر شیفت با ذکر نوع و روش دریافت مایعات همچنین مقدار و نوع هرگونه مواد دفعی بطور دقیق ثبت شود در صورت لزوم

18- ضروریست پرستار پس از مشاهده موارد غیرطبیعی در بیمار و یا انجام مراقبتهای خاص برای بیمار، در اسرع وقت گزاش نماید.

19- ضروری است کلیه موارد ثبت شده در گزارش پرستاری با ثبت دقیق ساعت مشاهده یا اجرای آن باشد.

20- گزارش عملیات احیاء قلبی ریوی (C.P.R) بطور کامل و جامع با ذکر کلیه مراحل احیاء باید در پرونده ثبت شود.

21- از ثبت روشها و مراقبتهای پرستاری و درمانی قبل از اجرای آنها اجتناب نمایید.

22- گزارش پرستاری باید در انتهای شیفت برای پرهیز از اشتباه و خط خوردگی نوشته شود.

23- از تصحیح عبارات اشتباه در گزارش بوسیله لاک و یا سیاه کردن و نیز پاک کردن آنها اکیداً اجتناب نمایید.

24- نحوه ثبت دستورات دارویی در گزارش پرستاری به ترتیب توالی ساعت نوشته شود.

دستورالعمل تصحیح موارد اشتباه در گزارش پرستاری

الف- برروی مورد اشتباه خط کشیده اما بنحوی که قابل خواندن باشد.

ب- درقسمت بالای مورد اشتباه بنویسید: اشتباه است

دارو درماني

دارو درمانی:

پروتکل دارو دادن در جهت تجویز صحیح دارو و به منظور پیشگیری و به حداقل رساندن شدت عوارض دارویی برای پرستاران و بهیاران تدوین شده است .

روش کار :

دستورات پزشکی را از نظر صحت و کامل بودن اجزاء آن شامل نام مددجو ، نام دارو ، دوز دارو ، راه مصرف دارو ، و زمان آن بازنگری نمایید ( 5R )

Right Patient بيمار درست

Right Drug داروي درست

Right Route روش درست

Right Time زمان درست

Right Dose دوز درست

دستورات پزشکی را از نظر صحت درج در کاردکس و کارت دارویی بازنگری نمایید .

اختصارات مربوط به دفعات تجویز دارو ( - hs – stat – bid – q.d - t.i.d – q.i.dو غیره ) را به خوبی یاد بگیرید .

bid : two times per day hs : at bedtime qd : every day qid : four time a day

stat : first dose, immediately t.i.d :three times per day ……………………..

اصول آسپتيك و ايمني را قبل از شروع كار رعايت نماييد ( شستن دست ها و پوشيدن دستكش ) .

مژرها و کارت دارویی را در روی ترالی دارو مرتب نمایید . كاپ دارويي به گونه اي روي كارت دارويي قرار دهيد كه نام بيمار خوانده شود .

به منظور پیشگیری و به حداقل رساندن خطا ، دارو ها را برای هر بیمار به صورت انفرادی آماده نمایید .

داروی دستور داده شده را از قفسه یا محل مربوطه بردارید .برچسب دارو را از نظر نام دارو ، تاریخ انقضاء دارو ، روش مصرف ، دوز دارو ، و هشدارهای ثبت شده روی آن بررسی نمایید .

نكته مهم : در زمان دارو دادن ، برچسب روي شيشه دارو ( قرص ، مايع ، پودر ...) بايد 3 بار ( قبل ، حين و بعد ) كنترل شود .

ظاهر دارو را از نظر شفافیت و وجود ذرات خارجی و تغییر رنگ بررسی نمایید .

دوز دارو را محاسبه نمایید . ( در صورتی که دارو نیاز به انفوزیون داشته باشد ، مقدار دارو ، غلظت لازم ، محلول مناسب ، سرعت انفوزیون و زمان انفوزیون هر دوز را بدقت محاسبه نمایید . )

داروها را بدون خارج نمودن از پوشش خارجی آنها در مژر بگذارید .

داروهاي تزريقي پودري را حداكثر نيم ساعت قبل از تزريق حل نماييد . ( بعضی داروها را پس از حل کردن ، در دمای خاص و به مدت معین می توان نگهداری نمود . در این موارد به بروشور دارو یا کتاب دارویی مراجعه شود )

داروها را بر اساس روش مصرف آنها آماده نمایید . ( در صورت شک ، روش صحیح را پرسیده و اختصارات مربوط به آنها رایاد بگیرد )

اگر دارو جدید است و اطلاعاتی در مورد آن ندارید ، به کتب دارویی ، بروشور یا برچسب دارو مراجعه نمایید .

دارو را بعد از آماده نمودن مستقیماً به اتاق مددجو ببرید .دارو را بدون مسئول رها نكنيد .

هنگام حضور بر بالین مددجو و قبل از دادن دارو از وی بخواهید خود را معرفی نماید . ( چک کردن هویت مددجو باعث اطمینان از دادن دارو به مددجوی صحیح می گردد .)

در صورت عدم هوشياري و اورينت نبودن بيمار ، دستبند مشخصات شامل : نام و نام خانوادگي ، تشخيص ، بخش و شماره پرونده جهت وي آماده و روي مچ دست نصب شود .

پس از شناسايي بيمار ، هدف از دادن دارو و اثرات مورد انتظار آن را براي وي شرح دهيد .

بررسی های لازم قبل از دادن داروهای خاص را انجام داده و نتيجه را ثبت كنيد . ( نظیر کنترل فشارخون ، نبض ، قندخون و ...)

بعضي از داروهاي قلبي بدليل تأثیر بر وضعیت همودینامیک بدن بايد قبل از خواب به بيمار داده شوند مانند اولین دوز پرازوسين

به اثرات تداخلي داروها با تغذيه بيماران توجه شود ( خوردن مركبات با وارفارين ....)

زمان تجویز دارو را طوری انتخاب کنید که حتی المقدور با خواب بیمار تداخل نداشته باشد یا مانع خواب بیمار نشود . ( به طور مثال دیورتیک ها )

تجویز دارو ، راس زمان مقرر ، بویژه در مورد آنتی بیوتیک ها حائز اهمیت است ، تا سطح درمانی دارو در خون ثابت نگهداشته شود.

داروها را به دست بيمار داده و تا زمان مصرف کامل دارو بیمار را ترک نکنید ( بویژه در مورد بیماران روانی ، كم بينا و نابينا افراد پير و سالخورده و بیمارانی که تعدد دارویی دارند . ) و در موارد مشكوك 15- 10 دقيقه پس از مصرف دارو بيمار را تحت نظارت دقيق قرار دهيد .

علائم و نشانه های عوارض دارویی را به بیمار آموزش داده و كنترل نماييد . چنانچه علائم و نشانه هاي مسموميت دارويي بروز نمايد از ادامه مصرف دارو اجتناب كنيد و به پزشك اطلاع دهيد .

مداخلات پرستاری و موارد خاص از قبيل امتناع بيمار از خوردن دارو به هر دليلي يا شكايت وي را ثبت نماييد .

در صورتي كه چند دارو براي بيمار تجويز شده است ، هر كدام را به طور جداگانه به وي دهيد .

به هشدار بيمار در مورد تفاوت داروي وي توجه كنيد .

در صورتي كه از داروي مخدر استفاده مي شود ، بلافاصله پس از برداشتن دارو از قفسه ، مشخصات لازم را در ورقه مخصوص داروهاي مخدر از نظر نوع و مقدار دارو ، نام بيمار و تشخيص بيمار و نام پرستار يادداشت كنيد .

چنانچه دارو داراي طعم نامطبوعي است ( داروهاي شيمي درماني ) از بيمار بخواهيد پيش از خوردن دارو ، مقداري خرده يخ را در دهان نگهدارد يا مقداري از نوشيدني مورد علاقه خود را ميل كند .

روش های دارو دادن:

A. داروهاي خوراكي :

غالباً داروهاي خوراكي با يك ليوان آب مصرف مي شود ولي برخي از داروها بايد همراه با غذا يا شير مصرف شوند . مانند آسپرين

بهتر است بيمار در وضعيت نشسته يا يك پهلو دارو را ميل نمايد . ولي اگر بيمار قادر به دريافت دارو نباشد مي توان دارو را به آرامي در دهان او ريخت .

توجه داشته باشید اگر بیمار قادر به بلع دارو نباشد ، پس از مشورت با پزشك معالج می توان قرص ها را خرد یا کپسول ها را باز و آن ها را با مايع مناسب حل کرد و بلافاصله از طریق دهان یا NGT تجویز نمود ولی تاکید می کنیم که هرگز فرآورده های روکش دار را نشکنید ، خرد نکنید و برای جویدن در اختیار بیمار قرار ندهید .

توجه داشته باشید برای گاواژ دارو از طریق GT N، ابتدا از محل صحيح قرار گيري لوله در معده مطمئن شويد . برای این کار می توانید محتویات معده را آسپیره نموده و یا 20 – 10 میلی لیتر هوا به داخل معده پوش نمایید و با گوشی صدای ورود هوا به داخل معده را بشنويد . در صورت امکان دارو را مخلوط یا حل کنید و با سرنگ گاواژ وارد لوله نمایید و سپس مسير NGT را با 30 ccآب شستشو دهيد . برای این که هوا وارد معده بیمار نشود ، سرنگ دارو را تا آخر خالی نکنید . کلامپ کردن لوله ، بین هر دو گاواژ لازم است .

توجه داشته باشید در مورد داروهای زیر زبانی ( SL) بیمار باید تا پایان حل شدن دارو ، آن را در زیر زبان خود نگهدارد . بهتر است بيمار در تخت بماند .

براي دادن داروهاي مايع و پودري بايستي نكات ذيل را مد نظر داشت :

A1 - داروهاي مايع :

دارو به درستي تكان داده شود .

شيشه دارو به گونه اي در دست نگهداشته شود كه برچسب آن به طور کامل قابل خواندن باشد .

جهت دادن دارو از كاپ هاي مدرج استفاده شود به گونه اي كه سطح دارويي در كاپ هم سطح با چشم باشد .

حجم های کمتر از10 میلی لیتر را با سرنگ اندازه گیری نمایید .

به جز تركيبات آنتي اسيد و شربت هاي سينه ، براي جذب بهتر ، دارو را با cc 10 محلول مناسب رقيق كنيد .

سرشيشه را با يك گاز مرطوب پاك كرده و درب آن را ببنديد .

به مدت تاریخ انقضاء شربتها بعد از باز شدن درب دقت نمایید

بعد از باز شدن درب شیشه داروتاریخ و نام بیمار روی آن درج شود

A2 - داروهاي پودري :

به وسيله قاشق بيشتراز گنجايش آن ريخته و سطح آن را با چوب زبان صاف كنيد.

درب ظرف محتوي داروي پودري را ببنديد .

B . داروهاي تزريقي : به روش تزریق داروهای تزریقی که بر روی دارو درج شده توجه نمایید

B1 – تزريقات زير جلدي و عضلاني

توجه داشته باشید برای تزریق زیر جلدی ( SC ) از سرنگ 1 میلی لیتری و سرسوزن کوتاه شماره 27- 25 ، برای تزریق عضلانی ( IM ) از سرنگ 5- 3 میلی لیتری و سرسوزن بلندتر شماره 23 – 19 ( بالغین ) و 27- 25 ( کودکان ) استفاده می گردد .

چنانچه لازم است محلول آماده داخل ويال براي تزريقات بعدي مورد استفاده قرار گيرد . تاريخ ، ساعت ، مقدار دارو در هر ميلي ليتر و نام بیمار را به صورت برچسب روي آن بنويسيد .

داروهایی مثل انسولین بعد از باز شدن تاریخ روی آن درج گردد

توجه داشته باشيد در تزريق هپارين سرسوزن قبل از تزريق عوض شود . همجنين نبايستي آسپيراسيون انجام شود و سرسوزن را در حالي كه پنبه الكل روي ناحيه قرار دارد ، خارج و براي چند ثانيه روي ناحيه فشار ملايمي اعمال نماييد .

در تزريق هاي عضلاني پس از كشيدن دارو به داخل سرنگ ، سرسوزن را تعويض و سپس به مقدار 0.2 ml هوا به داخل سرنگ بكشيد . پس از تزريق دارو هوا را هم تزريق نماييد . به این ترتیب هوا مانع خروج دارو به زیر جلد می گردد .

B2 - تزريقات وريدي

قبل ار هر تزريق بايد از محل صحيح قرارگيري آن‍ژيوكت در رگ بيمار اطمينان حاصل نمود .

سرنگ های با حجم بیشتر جهت آماده سازی داروهای IV و رقیق کردن اولیه آنها به کار می روند .

در تزريق وريدي مستقيم ( بولوس ) بايد كنترل دقيقي قبل از تجويز دارو به عمل آيد . زيرا دارو با تزريق وارد جريان گردش خون بيمار شده و هرگونه خطاي رخ داده قابل تصحيح نمي باشد . ( مدت بولوس 5-3 دقيقه )

غلظت و سرعت تزريق دارو و ناحيه تزريق از نظر صحت و علائم نشت دارو بايستي حتماً كنترل شود .

در انفوزيون وريدي براي تزريق محلول هاي هايپرتونيك از وريدهاي كوچك سطحي استفاده نشود .

در هنگام وقفه در جريان مايع ، بافت اطراف آن‍ژيوكت را از نظر تورم ، آسيب ديدگي و علائم نشت دارو بررسي كنيد .

روي ظرف محتوي محلول ، برگه مشخصات كه شامل نوع و حجم سرم ، نام بيمار، شماره اتاق و تخت، تعداد قطرات، تاريخ و زمان شروع، تاريخ وزمان قطع ، نام پرستار است ، چسبانيده شود .

در صورت اضافه كردن دارو به ظرف حاوي محلول، مشخصات دارو ( نام و مقدار دارو ) به برچسب اضافه شده و يا برچسب تغيير داده شود .

در مورد انفوزيون با ميكروست برگه مشخصات كامل شامل : نام بيمار، شماره اتاق و تخت، تاريخ و زمان شروع ، تاريخ وزمان قطع، نام دارو، مقدار دارو، نام پرستار ، روي ميكروست نصب شود .

تاريخ و زمان انفوزيون ، محل IV ، نوع و اندازه كاتتر در گزار ش پرستاري شيفت مربوطه ثبت شود . و در صورت رخداد هرگونه عارضه تزريق وريدي ( اعم از فلبيت و ... ) در گزارش پرستاري ثبت شود .

قبل از رگ گيري در صورت لزوم موهاي ناحيه اي كه چسب روي آن قرار دارد را بتراشيد .( بيمار را از اهميت كار آگاه نموده و سپس اقدام به شيو ناحيه مي نماييم . )

پانسمان محل كتدان را هر 24 ساعت تعويض نماييد . در صورتي كه چسب آنژيوكت خيس يا خوني شده باشد ، بايستي تعويض شود . محل كاتتر هر 72- 48 ساعت تغيير يابد .

در صورتي كه ظرف محتوي محلول سالم باشد نياز به تعويض آن نمي باشد . ولي در صورت هرگونه آسيب ديدگي ( اعم از سوراخ شدن ، پارگي ) بلافاصله تعويض شود .

هپارين لاك هر 72- 48 ساعت بايد تعويض گردد . ميكروست به شرط عدم وجود رسوب هر 72 ساعت تعويض گردد .

براي باز نگهداشتن مسیر آنژيوكت هر 8 ساعت يكبار ، کاتتر را با 5/1 سي سي نرمال سالين شستشو دهيد .

C. داروهاي موضعي :

C1 . داروهاي موضعي :

بهتر است استعمال كرم ، پماد يا لوسيون پوستي در محيط خصوصي صورت گيرد .

بعضي از پمادهاي موضعي به علت اسپاسم در موضع نياز به گرم شدن دارند .

پوست ناحيه را به خوبي تميز و از داروهاي موضعي قبلي پاك نماييد .

اگر آسيب پوستي يا زخم باز وجود داشته باشد ، استريليتي را رعايت و از دستكش و آبسلانگ استفاده نماييد .

C2- داروهاي بيني :

در اين روش بايستي بيمار به پشت خوابانده شود و براي رسيدن دارو به پشت حلق بايد سر بيمار را به عقب خم كنيم .

قبل از استعمال دارو از بيمار بخواهيد بيني خود را تخليه كنيد . ( به جز در موارد افزايش ICP و خونريزي بيني و ...)

قطره چكان را حدود 1cm بالاتر از سوراخ بيني بگيريد و قطره ها را به قسمت مياني استخوان اتموئيد بريزيد . بيمار بايد 5 دقيقه در وضعيت خوابيده باقي بماند .

براي تجويز اسپري بيني بايد بيمار به پشت خوابيده و سر را به عقب خم كند . نوك اسپري در داخل بيني قرار گيرد و حين اسپري كردن از بيمار بخواهيد نفس را به داخل بكشد .

C3 . داروهاي چشمي :

در اين روش بيمار را به پشت خوابانده يا بنشانيد و سر را به عقب خم كنيد .

ترشحات چركي چشم ها را با پنبه و آبگرم از داخل به خارج چشم بشوييد .

قطره چكان را حدود 1-2 cm بالاتر از گوشه داخلي جشم بگيريد . پس از ريختن دارو با انگشت ، فشار ملايمي به مدت يك دقيقه روي گوشه داخلي چشم وارد آوريد تا از ورود دارو به بيني يا حلق و جذب سيستميك آن جلوگيري شود .

یا پلک پایین چشم بیمار را بطرف پایین کشیده و با این توضیح که بیمار بالا را نگاه کند دارو را در حفره پلک پایین ریخته میشود.

C4 . داروهاي گوشي :

در اين روش بيمار بايد به طرف گوش سالم به پهلو بخوابد . در بالغين لاله گوش را به طرف بالا و عقب و در كودكان به پايين و عقب بكشيد .

اگر مجراي گوش با سرومن يا درناژ چركي بسته شده است به آرامي با پنبه اپليكاتور آن را به بيرون آوريد . ولي مراقب باشيد كه به داخل كانال گوش فرو نرود و مجرا را به طور كامل مسدود نكند .

قطره چكان را 1 cm بالاتر از كانال گوش بگيريد و بيمار 3-2 دقيقه در همان وضعيت بماند .

C5 . داروهاي مقعدي :

در اين روش بيمار بايد به يك پهلو شود . شياف را از روكش جدا كرده و سر آن را لوبريكانت كنيد ، با نفس عميق بيمار مي تواند اسفنكتر مقعد را شل نمايد . با دست آزاد دو طرف باسن را گرفته و شياف را تا يك انگشت در بالغين و نيم انگشت در كودكان به آرامي در داخل مقعد قرار دهيد . بيمار پنج دقيقه به پشت بخوابد .

C6 . اسپري دهاني :

قبل از تجويز اسپري ، بيمار بايد يك دم و بازدم عميق انجام دهد . سپس با يك دم آهسته ذرات اسپري را به داخل بكشد . سپس به مدت 10 ثانيه نفس خود را نگهدارد .

اگر تكرار دوز اسپري نياز بود ، بين دو دوز بايستي 30 ثانيه زمان وقفه وجود داشته باشد .( بالاخص در تجويز برونكوديلاتورها ) اين زمان وقفه جهت رسيدن دارو به قسمت هاي تحتاني تر برونش ها الزامي است .

اگر از دو نوع آئروسل يا بيشتر استفاده شود بايستي بين آنها 10-5 دقيقه فاصله زماني وحود داشته باشد .

قبل از استفاده از اسپري بايستي از وجود دارو در قوطي اسپري مطمئن شد . براي اين امر ظرفي را از آب پر كنيد و بدنه فلزي اسپري را در آن غوطه ور كنيد . اگر به ته ظرف آب برود ، اسپري پر و در غير اين صورت خالي مي باشد .

امتیاز کاربران

ترانسفوزيون خون

ترانسفوزیون خون:

1. دستور پزشك را به دقت كنترل كنيد.

2. هر گونه واكنش هاي قبلي نسبت به تزريق خون را از بيمار سئوال كنيد.

3. فرم رضايت نامه تزريق خون را توسط بيمار يا همراه وي به امضاء برسانيد .

4. به بيمار توصيه كنيد كه لرز، سرگيجه، خارش و راش يا هر گونه علايم غير طبيعي را گزارش دهد.

5. برگه درخواست خون را با بر چسب كيسه خون از نظر نوع گروه خوني و – RH تاريخ انقضاء ، شماره كيسه و نام بيمار كنترل كنيد و سپس برچسب را روي برگه درخواست خون بچسبانيد .

6. كنترل مورد بالا بايستي توسط دو پرستار در بخش انجام شود .

7. كيسه خون را از نظر وجود لخته حباب يا هر گونه موارد غيرطبيعي در كيسه خون بررسي و درصورت اشكال به بانك خون برگردانيد . ( رنگ ارغواني در پكسل ، صورتي در پلاسما يا پلاكت و سرم روي پكسل ، از علائم غير طبيعي مي باشد . )

8. در صورت نياز به گرم كردن خون از گرمكن مخصوص استفاده كرده و از رو شهايي چون فن كوئل، پتو و ماكروفر استفاده نكنيد.( در خونريزيهاي ماسيو نياز به گرم كردن خون مي باشد . )

9. در صورتي كه چند واحد خون براي بيمار تجويز شده، بقيه كيسه ها را داخل يخچال نگهداري كنيد (دماي 6 - 2 درجه سانتي گراد )

10. خون کامل ، گلبولهای قرمز و پلاسمای تازۀ منجمدی که از انجماد خارج شده بعد از ارسال از بانک خون باید ظرف مدت 30 دقیقه تزریق شوند .

11. کرایوپرسیپیتات پس از آب شدن ، حداکثر تا 6 ساعت باید مصرف شود .

12. FFP بعد از آب شدن باید هر چه سریع تر مصرف شود . در صورت نگهداشتن در دمای 1 – 6 درجۀ سانتی گراد ، حداقل تا 24 ساعت پس از ذوب شدن قابل نگهداری است .

13. کنستانتره پلاکت باید در اولین فرصت و هر چه زودتر تزریق شده و هرگز نباید در یخچال نگهداری شود .

14. تمام فرآورده های خونی باید از طریق فیلتر استاندارد ( 170 – 200 micrones ) تجویز شوند تا لخته های فیبرینی بزرگ از فرآوردۀ خونی جدا شوند .

15. هر فیلتر استاندارد خون ، حداکثر برای 4 واحد خون استفاده شود . یک فیلتر استاندارد خون باید حداقل هر 12 ساعت تعویض گردد ؛ در صورتی که میزان جریان خون کم شده است ، لازم است فیلتر زودتر تعویض شود . در محیط های خیلی گرم این ست را در فواصل زمانی کوتاه تری باید تعویض نمود .

16. از فیلتری که برای ترانسفوزیون گلبول قرمز استفاده شده است برای انفوزیون پلاکت استفاده نشود چون سلولهای به دام افتاده ، اجازۀ عبور پلاکت ها را از منافذ فیلتر نمی دهند .

17. دست هاي خود را شسته و دستكش بپوشيد و كليه وسايل لازم را بر بالين بيمار برده هر گونه واكنش هاي قبلي نسبت به تزريق خون را از بيمار سئوال كنيد .

18. يك خط وريدي مناسب از بيمار بگيريد .

19. در صورت تزريق نرمال سالين همراه با خون به طور همزمان از يك وريد از رابط Y شكل استفاده كنيد .

20. ست خون را به كيسه خون وصل كنيد ، به پايه سرم آويزان كنيد و ست خون را هواگيري كنيد .

21. قبل از شروع تزريق خون علايم حياتي بيمار را كنترل و در فرم علايم حياتي ثبت كنيد .

22. جريان خون را به آرامي شروع كنيد (براي 15 دقيقه اول بيشتر از 25 تا 50 ميلي ليتر نباشد، يعني 10 الي 15 قطره در دقيقه )

23. به مدت 5 تا 15 دقيقه اول تزريق كنار بيمار مانده و به دقت وي را از نظر علايم حساسيت كنترل كنيد .

24. در صورت بروز برافروختگي، تنگي نفس، خارش، سرگيجه يا راش جريان خون را سريعاً قطع كرده و نرمال سالين تزريق كرده و پزشك را در جريان قرار دهيد .

25. برای نیم ساعت اول هر 15 دقیقه و بعد از آن هر نیم ساعت تا یک ساعت و سپس هر یک ساعت ، علائم حیاتی را کنترل و ثبت کنید .

26. در صورت عدم واكنش نسبت به خون، سرعت تزريق را به تدريج افزايش دهيد .

27. بعد از اتمام تزريق خون، نرمال سالين را تزريق و علايم حياتي را مجدداً كنترل و ثبت كنيد .

28. نحوه اجراي تزريق خون، شماره كيسه خون، زمان شروع واتمام، مقدار ونوع فرآورده خوني، واكنش هاي بيمار، ميزان سرم تزريقي و مداخلات پزشكي و پرستاري حين تزريق خون را به صورت دقيق در گزارش پرونده ثبت كنيد .

29. حداكثر زمان مجاز جهت تزريق خون 4 ساعت مي باشد . در صورت زمان بيشتر به دليل ليز گلبولي باقيمانده كيسه نبايستي به بيمار تزريق شود .